‘Alba Iulia Kararı’ baş ağrıtacak
BÜKREŞ (Gazete Balkan)– Romanya, bu yıl Birleşik Romanya’nın kuruluşunun 100’üncü yılını kutladı. Yurt içerisinde ve dışında coşkulu kutlamalar gerçekleştirildi. Ancak, ülkedeki Macar azınlığın siyasi partisi UDMR (Romanya Demokrat Macar Birliği), Parlamentoya sunduğu yasa tasarısı ile gündeme ‘Romanya için tehlike nedir?” sorusunu getirdi.
UDMR, yasa tasarısı ile 1 Aralık 1918 tarihli Alba Iulia Kararı’na ilişkin hükümlerin Romen mevzuatına aktarılarak yasalaşmasını istiyor.
Söz konusu Kara ile ilgili olarak UDMR’den yapılan açıklamada, “Bu Birleştirme eyleminin başlatıcılarının, Yüzüncü Yıl’da, Alba Iulia’daki Ulusal Meclis’te kabul edilen Kararda formüle edildiği gibi, etnikler arası birlikte yaşama ilkelerinin yasaya dönüştürülme zamanı olduğuna inanıyor. Demokrasi hukukun üstünlüğüne dayanıyor ve Romanya demokrasisine ancak Alba Iulia kararının hükümleri Romanya yasalarında uygulandığı takdirde ulaşılabiliyor ” denildi.
UDMR, yasama girişiminin gerekçesiyle, 1 Aralık 1918 tarihli Ulusal Meclis Ulusal Konseyi’nin III. Kararına dikkat çekti. Söz konusu Karar maddesinin “Bütün cemaat halkları için tam ulusal özgürlük. Her millet kendi dilinde kendi diliyle eğitilecek, idare edilecek ve yargılanacaktır ve her insan, onu oluşturan bireylerin sayısıyla orantılı olarak ülkenin yasama organlarında ve hükümetinde temsil edilme hakkına sahip olacaktır.” hükmünü içerdiğinin altı çizildi.
UDMR tarafından hazırlanan yasa taslağında, “tarihi bölgelere ait olan veya ulusal bir azınlığın önemli bir orana sahip olduğu bölgeler için özel özerklik statüsü” elde edebilecek ayrı “kalkınma” bölgeleri kurma olasılığından bahsetmektedir.
Benzer bir belgenin, Sekeller Arazi Özerkliği Tüzüğü’nün geçen yıl UDMR milletvekili Kulcsar Terzsa Jozsef tarafından Romanya Parlamentosuna sunulmuştu.
Öte yandan, Ocak 2018’de UDMR, Macar Sivil Parti (PCM) ve Transilvanya Macar Halk Partisi (PPMT) ile ortak bir deklarasyon imzalandı ve burada Bükreş makamlarının üç tür özerkliği – bölgesel, yerel ve kültürel – tanımak, değiştirmek için Romanya Anayasasını değiştirilmesi istenmişti.
