ERCAN ÇÖLMEKÇİ (TİAD Gayrimenkul ve İnşaat Komisyonu Başkanı)- Konut sektöründeki yeni düzenlemeler
Romanya’da orta gelirli vatandaşların en çok talep ettiği sınıfta olan 2+1 daire ve müstakil evlerle ilgili yeni vergi uygulamaları devreye girdi.
Romanya Hükümeti 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren geçerli olması şartıyla, şahısların yeni konut alış-verişinde ki % 5 oranlı düşük KDV ödemesi ile ilgili birkaç uygulamayı değiştirmiştir.
Hükümet vergi kanunu ‘nın iki koşulunu ortadan kaldırarak, konutların satın alınması konusundaki kısıtlamaları % 5 KDV ile etkili bir şekilde bastırmıştır.
Peki nedir bu kaldırılan ve yeniden düzenlenen uygulamalar ;
(1) Konutun inşa edildiği arazi alanı sınırlaması ( 31.12.2018’ye kadar arsa 250 m2 ye kadar olmalıydı ve inşaat alanı limitsizdi) kaldırılmıştır.
(2) Eski düzenlemede ( 31.12.2018’ye kadar ) kişilerin % 5 KDV kotasıyla konut satın alma adeti limitli olarak tek bir daire ile sınırlıydı.Yeni düzenlemeye göre ( 1 ocak 2019’dan itibaren) % 5 KDV kotası ile daire satın alma limiti şu şartlarda değiştirilmiştir;
Konutun kullanım alanının 120 m2’yi geçmemeli, (bizce bu sınırlandırmanın insancıl bir açıklaması yok. Çocuklu bir aile için 120 m2 lüks olmamalı diye düşünmekteyiz)
Konut ve Arsa emlak değerinin 450.000 RO u geçmemesi.
Şimdi bu değişime konut sektörünün nasıl etkilendiği açısından bakacak olursak;
1 Ocak 2019’da yürürlüğe giren BNR uygulamaları, borç oranının düşürülmesini sağlıyor.
Ayrıca, RON / EUR kurundaki artış eğiliminin sürdürülmesi, % 5 KDV oranının uygulanabileceği 450.000 ley değerinde bir etkiye sahip olacaktır. Bu da euro bazında otomatik sınırlama getirmiş oluyor .
2019 yılında işlem görecek konut hacminin evrimini tahmin etmek oldukça zordur, ancak bir bütün olarak BNR tarafından alınan kısıtlayıcı düzenlemelerin borç verme üzerindeki etkisinin KDV farkına göre fiyat ayarlanarak ağırlıklandırılmasını bekleyebiliriz. Yani BNR nin şartlarına uygun evlerin kredilenmesi daha kolay olacak. Bu dikkate alınarak yatırım yapılması büyük önem arzetmektedir.
Biz, hükümetin bu 1 Ocak 2019 tarihli kararının emlak piyasasına pozitif bir ivme getireceği düşüncesindeyiz. Konutun yapılacağı arsa alanı yüzölçümünün eski şartlardan indirilmesi nedenini tam olarak anlıyamasak da, bu koşulla büyük bahçeli ev yapmanın ve satışının önü açılmış oluyor.
Emlak piyasasındaki verilere göre bakıldığında, piyasaya sürülen konutların büyük bir bölümü 120 m2 kullanım alanından daha düşüktür ve 450.000 Ron’un altındadır. % 5 KDV kotasıyla konut satın alımlarının artacağı beklentisinin olduğuna inanıyoruz.
Bu alımların artacağı öngörümüze nereden ulaştığımızı soracak olursanız;
Yatırım amacıyla % 5 KDV avantajı ile konut alacak olanların sayısının artacağı barizdir, çünkü bir kişi tarafından % 5 KDV ile satın alınan konut sayısında bir sınırlama olmayacaktır.
Buradan yine bir çıkarım yapacak olur isek; 250 m2 yüzölçüm şartının kalkması ile şehir dışı ve küçük yerleşim alanları gibi arsa maliyetinin düşük olduğu yerlere yatırım artacak, o bölgelerde piyasa daha da canlanacaktır.
Kim bilir , beli bu uygulama ile insanlar geniş bahçeli evlerde yaşamaya yönelip, daha fazla evcil hayvanlar besleyebilecek, kendi bahçelerinde kendi üretecekleri sebze ve meyvelerle beslenerek daha sağlıklı bir yaşam için bir adım da atmış olacaklardır.
