Azınlık dili tepkisi

*Romanya’da hükümet Genel İdare Yasası’nda yaptığı değişiklikle hem Romenleri hem de Macarları ayaklandırdı

BÜKREŞ (Gazete Balkan)– Romanya’da hükümet Acil Durum Yönetmeliği ile Genel İdare Yasası’nda değişiklik kararı aldı. Ulusal azınlıkların yoğun olduğu yerleşim birimlerinde kendi dillerini kullanmaları için yüzde 20 barajı kaldırıldı.

Geçen hafta yapılan bu değişikliğe Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis sessiz kalırken, ilk tepki Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto’dan geldi.

Romanya’yı eleştiren Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Romanya’daki ulusal azınlıkların hakları konusunda adım atılmasının kabul edilemez olduğunu söyledi.

Szijjarto, yaptığı açıklamada, Romen hükümeti tarafından bir Acil Durum Yönetmeliğini aracılığıyla değiştirilen yeni İdari Kodun, daha önce meclis çoğunluğu tarafından öne sürülen bir teklifin aksine, ulusal azınlıkların haklarını artırmak yerine azaldığını söyledi.

Yeni düzenlemelere göre,  bir yerleşim biriminde bir ulusal azınlığın genel nüfustaki oranı yüzde 20’nin altına düşerse, ulusal azınlıklar anadillerini kullanma hakkını kaybedecek.

Macar Bakan eski hükümlerin, demografik gelişmelere bakılmaksızın kazanılmış hakların korunmasını garanti ettiğini belirtti.

Szijjarto, “Yeni düzenlemelerin, aynı zamanda da anadilini, ulusal azınlık oranının % 20’yi aştığı köy ve kasabalardaki idari işlemlerde kullanma hakkını tehlikeye düşürdüğüne inanıyoruz.” diye ekledi. 

Macar Dışişleri Bakanı, “Uluslararası ve iki taraflı düzenlemeler azınlık haklarını koruyor ve Romanya da buna saygı duyulmalı” dedi.

ROMENLER DE TEPKİ GÖSTERDİ

Hükümet’in Acil Durum Yönetmeliği ile Genel İdare Yasası’nda yaptığı değişiklik romenleri de ayaklandırdı. Pazar günü başkent Bükreş’te Başbakanlığın bulunduğu Victoriei meydanında bir protesto gösterisi düzenlendi.

200’ü aşkın kişinin katıldığı gösteride, Hükümetin Acil Durum Yönetmeliği ile kabul edilen İdari Yasası değişikliğinin, devletin ikinci resmi dili olarak Macar dilini getirildiği ileri sürülerek protesto yapıldı.

Protesto organizatörü, Calea Neamului Derneği Başkanı ile Covasna, Harghita ve Mureş’teki Romanya Sivil Forumu Başkan Yardımcısı Mihai Tîrnoveanu, değişikliğin macar azınlığın partisi  UDMR ve Macar devletinin baskısı altında yapıldığını ileri sürerek bunun “ulusal ihanetin bir eylemi” olduğunu iddia etti.

Tîrnoveanu, “İdari Kod’a karşı protesto yapıyoruz. Hükümetten, büyük bir ulusal ihanet eylemi olarak kabul ettiğimiz İdari Kod’u veren Acil Durum Yönetmeliğini yürürlükten kaldırmasını istiyoruz, çünkü Macar dili ikinci resmi devlet dili oluyor. Romanya Anayasasında öngörülen ulusal karakter, yönetimde ulusal azınlık dilinin kullanımı için yüzde 20 barajının kaldırılmasıyla büyük ölçüde azaldı. Azınlık dillerinin yönetimde kullanılmasının UDMR’nin kendi bakış açısını uygulayabileceği il meclislerinde yapacağı ufak pazarlıkta kalması normal değildir ” dedi. 

Ayrıca, Mihai Tîrnoveanu, Facebook sayfasında yaptığı açıklamanın son bölümünde ise şu görüşleri kaydetti; “UDMR her zaman DAHA FAZLA istiyor, Macaristan aslında sadece Sekeller Ülkesi olarak adlandırılan yeri değil, tüm Transilvanya’nın bölgesel özerkliğini istiyor. Sırada ne var? 2019 hem onların hem de hainlerin zor bir yılı olacak. 2019 yılını ve Trianon ile birlikte gelen yılın daha da zor olacağını ilan ediyoruz. Sizi iyi idare edecek Macar Özerk Bölgesi’ni hayal eden yoldaşlar, “oğlum”, ÇIKIŞMAYIN! BİZ YIĞILMAYACAĞIZ. ”