HAMDİ YILMAZ -Yeni yıla girerken
Geçtiğimiz yıl görüşme imkânı bulduğumumuz her işadamı veya yöneticimizle ‘Öngörü’ üzerine az veya çok konuştuk.
Bu konu üzerine ciddi bir röportajımız da var arşivimizde. Yayımlanacağı günü bekliyor.
Konu yine gündemde. Frames’in 450 şirket yöneticisi ile görüşerek hazırladığı, Romanya ekonomisine ait 2020 yılındaki durum tahmini raporu ortada. Gazete Balkan’da okuyabilirsiniz..
Kim ne ders alır, o raporda yazılanlarla kendi deneyimlerini birleştirerek bir ‘Öngörü’de bulunur ve o doğrultuda işlerine yön verir bilemem.
***
Benim asıl dikkat çekmek istediğim nokta, rapordaki bazı tesbitlerin geçen yılın son günlerinde işadamlarımızla yağtığımız sohbetlerde ortaya çıkan gerçeklerle örtüşmesi..
Üretim yerine ticaret!
İşgücü yetersizliğinden dolayı üretim otomatik olarak azalırken, bunun yarattığı hoşnutsuzluk doğal olarak insanları üretimden caydırıcı bir rol oynuyor.
Geçen yıl bu günlerde yapılan onca ciroya rağmen kâr edemediği için moralmen çökme noktasına gelmiş bir işadamımıza 300 kişiyi aşkın çalışanının durumunu hatırlatmış, bunların birer eşi, birer çocukları vs diyerek olayın boyutunu büyütmüş ve “Bunun hiç mi sevabı yok?” diye bir şeyler söylemiştim.
Biraz düşündükten sonra “haklısın” dedi. “Olaya hiç öyle bakmamıştım!”
Aynı sözleri 2019’un son günlerinde görüştüğümüz benzer konumdaki insanımıza söyleme fırsatı yada zemini olmadı.
***
İş adamı doğal olarak çıkarını düşünüyor. Bu dünyanın her yerinde böyledir.
Ama ülke yönetenlerin böyle bir lüksü yok. Üretmeyen ülke, istediği zaman üretme yeteneğini de kaybedecektir.
Üretim şevkini kırmamak gerekiyor.
Üretmeyen ülkelerin gideceği yer bellidir.
***
Daha bir- iki ay önce beni arayıp, Afganistan Büyükelçilkiğinin iletişim bilgilerini sorduktan sonra, ‘Oradan işçi getireceğim de” diyen işadamımızın yılın son günlerinde neşesi kaçmış olarak, “Üretimi azaltıp, ticarete yöneleceğim” şeklindeki sözlerinin fevri olmadığını Frames’in raporunu okuyunca daha iyi gördüm.
Kaldıki, Romanya dışındaki ülkelerden işçi getirmek de derde deva olmamış, sağladığı fayda yüzde 10’u bile bulmamış..
***
Bizim açımıdan olayın başka boyutları da var. Bir başka gün değiniriz..