Romanya’daki Devlet desteğinin satır başları
* Türk İş Adamları Derneği (TİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Güven Güngör, Romanya hükümetinin koronavirüs nedeni ile sağladığı destekleri Türk iş dünyası için kaleme aldı
Yaşadığımız salgının en önemli etkisinin, salgın sürecinde ve sonrasındaki süreçte, ekonomik anlamda oluşturacağı olumsuzluklar olacaktır. Bu kapsamda, çok kısaca, Romanya hükümetince ekonomik çerçevede alınan bazı tedbir ve salgından etkilenen şirketleri desteklemek amacıyla yürürlüğe koyulan teşvikleri satırbaşları halinde sıralamak isteriz:
– 30 Mart 2020 tarihli, 4 numaralı Askeri Direktif ile, elektrik, su, ısınma, doğal gaz, sağlık ve yakıt fiyatlarının artırılması yasaklanmıştır.
– Acil Durum yasası gereği işi olumsuz etkilenen veya Mart ayında elde ettiği gelir Ocak ve Şubat aylarına göre %25 azalan iş yerlerine, ‘’Acil Durum Sertifikası’’ alması karşılığında destek verilmektedir.
– Orta ve Küçük düzey işletmelere, Bankalardan RON10.000.000’a kadar temin edilen yatırım veya işletme sermayesi kredilerinin, ana parasının %80’ine kadar, belli şartların sağlanması karşılığında Devlet garantisi verilmektedir.
– 10 kişiden az çalışanı ve €2 milyon’a kadar cirosu bulunan mikro iş yerlerine, RON500,000’e kadar temin edilen işletme sermayesi kredilerinin, ana parasının %90’ına kadar, belli şartların sağlanması karşılığında Devlet garantisi verilmektedir.
– 50 kişiden az çalışanı ve €10 milyon’a kadar cirosu bulunan küçük düzey iş yerlerine, RON1,000,000’a kadar temin edilen işletme sermayesi kredilerinin
ana parasının %90’ına kadar, belli şartların sağlanması karşılığında Devlet garantisi verilmektedir.
– Bireyler, yetkilendirilmiş kişiler, bireysel girişimler, aile girişimleri ve özel bir yasaya göre çalışan profesyoneller’in kredileri, başvurularına istinaden 9 aya kadar ötelenebilecektir.
– Kredi verebilen işletmeler, banka dışı finansal kurumlar ve leasing firmaları tarafından verilen kredilendirmelerin, 31/12/2020 tarihinden önceki dönemine ait ödemeleri için, 9 aya kadar kredi ötelemesi talep edilebilecektir.
– Okulların kapalı olduğu dönemde, 12 yaşına kadar olan çocukların bakımı için (özürlülük durumunda 18) başvuran çalışanlara, ortalama resmi brüt kazancın %75’ini aşmaması şartı ile, ücretlerinin 75’i kadar ödeme yapılacaktır. İlgili ödeme, Devlet’e ait Sosyal Sigorta bütçesince karşılanacaktır.
– İşyerlerinde çalışanları hastalıktan korumak yönünde önleyici izolasyon tedbirleri alınmıştır.
– Devlet kurumlarına dijital ulaşım teşvik edilmiş ve online ödemeler kolaylaştırılmıştır
– Acil Durum yasası gereği işi olumsuz etkilenen veya Mart ayında elde ettiği gelir Ocak ve Şubat aylarına göre %25 azalan ve ‘’Acil Durum Sertifikası’’ alan iş yerlerinin çalışanlarını suspensiona göndermeleri durumunda, çalışanlara ortalama resmi brüt kazancın %75’ini aşmaması şartı ile, ücretlerinin 75’i kadar ödeme yapılacaktır. İlgili ödeme, Devlet’e ait işsizlik sigortası bütçesinden karşılanacaktır.
Yukarıda da belirtildiği gibi salgının ekonomik etkilerini öngörebilmek ve bu çerçevede tedbirlerimizi alabilmek belki bu süreçte yapabileceğimiz en doğru yaklaşım olacaktır. Hepimiz için net bir şekilde karşımızda duran gerçeği dile getirmekte yarar var: Yaşanan bu süreçten işadamları olarak hepimiz belli bir oranda yara alarak çıkacağız. Önemli olan alacağımız yaranın ağırlığını uygulayacağımız tedbirlerle en düşük noktada tutmaktır. Zira salgın dolayısıyla ekonominin hemen hemen her alanı olumsuz etkilemiş durumda. Buna sadece gıda ve bağlantılı sektörler gibi bazı sektörler istisna olabilecektir. Bu kapsamda değerlendirildiğinde, enerjimizi ve odak noktamızı, hijyen tedbirleri, sosyal mesafe, işlerimizin güncel koşullara göre düzenlenmesi gibi içinde yaşadığımız döneme yönelik adımlar yanında, ve belki daha da önemlisi, önceki yaşadığımız ekonomik krizlerde yaptığımız gibi, krizi aşarak sonrası sürece şirketlerimizi hazırlamak, bu doğrultuda gerekli tedbirleri almak ve yaşanan bu sağlık krizini, görünen o ki nihayetinde ekonomik krize dönüşmüş durumda, tüm bu süreci en az hasarla atlatmaya yoğunlaştırmalıyız.
Sonuç itibariyle, yaşadığımız salgının 2-3 ay gibi bir zaman zarfında etkisinin azalması öngörülmekte. Hazırlıklarımızı bu süreç sonrasında ticari faaliyetlerimizi en hızlı şekilde normal işleyişine döndürmeye odaklamak durumundayız. Özellikle bizler, bulunduğu ortama uyum sağlar iken büyük dönüşüm ve gelişmelere yol açabilen, türlü zorluk ve felaketleri, çalışkanlığı ve yıkılmayan inancı ile aşabilmiş büyük bir kültürel birikimin mirasçısı girişimciler olarak, umutsuzluğa kapılmadan sakin ve akılcı bir şekilde planlama yapmak, çok çalışmak, pozitif olmak ve bu davranış biçimini çevremizdeki insanlara ve çalışma arkadaşlarımız aşılamak durumundayız.
Bu düşünceler ışığında, insanlığın en kısa sürede yaşanan salgının üstesinden gelmesi ve normal yaşantımıza dönmemiz arzusu ile tüm camiamıza sağlık ve esenlik dolu günler dileriz. (Foto:Forbes.ro)
