‘İt gibi pusuya yatar, kan döktürür silah satar’

*Bükreş’te Reşit Tavan’a pusu kurarak alıp götüren ABD, bu sefer de Türkiye’de ticari faaliyet gösteren Mulbery adlı şirketin sahibi Venezuella vatandaşı işadamı Alex Nain Saab’ı Yeşil Burun Adaları adlı ülkede gözaltına aldırdı

*HABER – ANALİZ

BÜKREŞ (Gazete Balkan)- Bir filmde Kemal Sunal’ın ABD’de yaşarken ölen amcasından miras kalan Amerikan eşeğini severken ne diyordu Ali Şen, “Amerika’ya hizmet etmek bizim için şereftir!”.

Oldum olası ABD’yi yönetenlerin masum Amerikan halkından farkı ve istedikleri de tam olarak bu.

Tüm dünya, ABD’ye hizmet etsin ve bununla gurur duysun, şeref olarak kabul etsin.

Richard Jewell adlı Amerikan filminde ise saf ve masum bir polis olan Richard Jewell’e avukatı kendisini sorguya çeken FBI şeflerine karşı “İkide bir onlara ‘Efendim’ deyip durma!” diye uyararak, “Hak ettiklerinden fazla hürmet” etmemesini  ister.

Jewell itiraz eder: Ama onlar Amerika Birleşik Devletlerini temsil ediyorlar!

Avukatı: Hayır, Birleşik Devletleri temsil etmiyorlar. Onlar sadece Birleşik Devletler için çalışan üç hıyar!

Ünlü halk ozanlarımızdan birisinin, ‘İt gibi pusuya yatar, kan döktürür silah satar’ şeklindeki sözlerinden ifade ettiği gibi, “Pusu” ABD yöneticilerinin olmazsa olmazıdır.

Türk işadamı Reşit Tavan’ı, 2017 yılında “Gel Bükreş’te anlaşalım” diye  Türkiye’den dışarı çıkarttılar. Sonra da ABD’deki mahkemenin henüz yapılmamış duruşmasındaki “Karar”ı dayanak gösterip Bükreş’ten kuş gibi alıp gittiler, ‘İran’a turşu sattın!’ diye yargıladılar, mahkum ettiler. Anasını belledikten sonra da geçen sonbaharda Türkiye’ye iade ettiler. Güya dünyaya göz dağı verdiler.

TÜRKİYE’DE İŞ YAPAN VENEZUELLA VATANDAŞI İŞADAMININ HİKÂYESİ

Bu kadar girizgâhtan sonra ABD Adalet Bakanlığı tarafından geçen yıl Temmuz ayında “kara para aklamakla” suçlanan Venezuela ve Kolombiya vatandaşı iş insanı Alex Nain Saab’ın, geçen Cuma günü Afrika’daki ada ülkesi Cabo Verde’de (Yeşil Burun Adaları) yakalanıp gözaltına alınışının hikâyesini BBC’den okuyalım:

Saab’ın adı Venezuela ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynayan ve “altın-gıda-İran yakıtı” ticaretinin temelini atanlar isimler arasında geçiyordu.

Türkiye ise “ABD’nin yaptırımları nedeniyle özel sektör ve kurumlarca alınan kararların, ticari ve Türkiye-Venezuela ilişkilerinden bağımsız olduğunu” söylüyor.

Uluslararası Kriminal Polis Teşkilatı’nın (Interpol) “kırmızı bültenle” aradığı 48 yaşındaki Saab’ın, içinde bulunduğu uçağın “yakıt ikmali” yapmak için Batı Afrika ada ülkesi Cabo Verde’ye indiği sırada gözaltına alındığı bildirildi.

Saab’ın güzergahı konusunda çelişkili ifadeler var. Bazı kaynaklarda Saab’ın İran’ın başkenti Tahran’dan Venezuela’ya gitmekte olduğu iddia edilirken, başka bazı kaynaklarda seyahatinin tam tersi yönde olduğu öne sürüldü.

Cabo Verde ile ABD arasında suçluların iadesi anlaşması yok. Ama Cabo Verde Başsavcısı Jose Landim, Pazartesi günü yaptığı açıklamada ABD’de yolsuzluk ve para aklamakla suçlanan Alex Saab’ın anlaşma olmamasına rağmen ABD’ye iade edilebileceğini söyledi.

Venezuela hükümeti de genelde doğrudan bağlantılı olduklarını ifşa etmekten kaçındıkları Saab’ın gözaltına alınmasına resmi bir açıklamayla tepki gösterdi.

Bu açıklama Caracas’ın Saab’la doğrudan bağlantısının da açıktan kabul edilmesi olarak görülüyor.

Venezuela Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza M, 14 Haziran’da Twitter’dan yaptığı açıklamada, Alex Nain Saab’ın Cabo Verde’de gözaltına alınmasının “uluslararası hukuk ve normlara aykırı” olduğunu ifade etti ve gözaltının Venezuela halkına yönelik “saldırı” anlamına geldiğini duyurdu.

Açıklamada Saab’ın, Venezuela’nın devlete ait gıda dağıtım programı ‘CLAP’ (Comité Local de Abastecimiento y Producción) kapsamında gıda, ilaç, tıbbi malzeme ve Covid-19’la mücadele için gerekli insani ihtiyaçların sağlanması amacıyla seyahat ettiği ve Cabo Verde’de de teknik bir mesele nedeniyle durduğu belirtildi.

Kolombiya basınında yer alan haberlere göre ABD Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi (DEA) ve Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Saab’ın Venezuela, Almanya, Rusya, İtalya ve İran hattındaki uçak filosunu uydu görüntülerindeki hareketlerinden takip ediyordu. Saab da Cuma günü de Cabo Verde’de yerel yetkililerin harekete geçmesiyle gözaltına alındı.

Kolombiyalı El Tiempo gazetesine konuşan ABD’li bir yetkili, “Cabo Verde’de demirli bir tankerde bulunan petrolün sevki için İranlı bir heyetle buluşacağını biliyorduk. Hata yapmasını bekliyorduk, o hatayı yaptı” dedi.

Yetkili ayrıca, Saab’ın yakalandığı G500 tipi, T7JIS kuyruk numaraları uçakta ‘yolcu olarak’ kaydı bulunmadığını ama soruşturmayı yürütenlerin Saab’ın uçakta olduğunu bildiğini söyledi.

ORTADA SOMUT BİR ŞUÇ DA YOK

Amerikalı yetkililer Saab’ın Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, baş danışmanları ve ailesi hakkındaki “milyonlarca dolarlık para aklama” iddialarına dair gizli bilgilere sahip olduğundan şüpheleniyor.

Amerikan hükümetinin resmi belgelerine yansıyan iddialarda Saab’ın Türkiye ve İran’la yapılan “altın ve nakit dolar anlaşmalarında” dahli olduğu öne sürülüyor.

Amerikalı yetkililer Saab’ın ABD’de yargılanmasıyla, Venezuela’nın yaptırımları delip delmediğine ilişkin iddiaları araştırabilecek.

Saab’ın yanı sıra aynı suçlama, ortağı Alvaro Enrique Pulido Vargas’a da yönlendiriliyor.

ABD Adalet Bakanlığı, Kolombiyalı iş insanını, Venezuela’da hükümetin belirlediği döviz kuru sistemi ve merkezileştirilen temel gıda ithalatı ve dağıtımı gibi büyük projelerde “şişirilmiş anlaşmalar” yapmakla ve bunların aracılığıyla para aklayıp yolsuzluk yapmakla suçluyor.

ABD Adalet Bakanlığı da aynı dönem Saab ve bir diğer Kolombiyalı iş insanı Alvaro Enrique Pulido Vargas’ın bu ağlarla ülke dışındaki paravan şirketler aracılığıyla “350 milyon dolar para akladıkları” suçlamasında bulunmuştu. ABD, bu ülke dışındaki paravan şirketler arasında Türkiye’den de bir şirketin bulunduğunu ifade ediyor.

Alex Saab, ABD’de yargılanır ve suçlu bulunursa 20 yıla kadar hapis cezası alabilir.

Saab, ABD’de kendini savunmak için eski federal savcı avukat Maria de Los Angeles Dominquez Truijillo’yla anlaştı.

TÜRKİYE’NİN ADI NEDEN GEÇİYOR?

Alex Saab’ın, Venezuela adına “Türkiye’den altın karşılığında gıda satın alma”, İran’dan da “altın karşılığında yakıt satın alma” anlaşmalarında rol oynadığı iddia ediliyor.

Türkiye ile Venezuela arasındaki ilişkiler 2018 yılında karşılıklı ziyaretler ve bir dizi anlaşmayla geliştirilmişti.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2018 verilerine göre Venezuela o yıl Türkiye’ye yaklaşık 900 milyon dolar değerinde işlenmemiş altın ihraç etmişti. Altınların Türkiye’de rafine ediliyordu. Ama TÜİK verilerinde aynı dönem Venezuela’ya ihraç edilen altın oranları benzer seviyelerde görünmüyordu. Altınların karşılığında Türkiye’den gıda tedariki yapıldığı belirtiliyordu.

ABD Hazine Bakanlığı da ülkedeki gıda ihtiyacının karşılanması için CLAP adlı gıda dağıtım programının finansmanını “altın anlaşmalarıyla” yaptığını söylüyor. Böylece finansal işlemlerin de Venezuela’ya yaptırım uygulayan ABD’nin denetimine takılmadığı kaydediliyor.

TÜRKİYE’NİN AÇIKLAMSI

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, 19 Ağustos 2019’da ABD’nin yaptırım kararı üzerine Venezuela ile Türkiye ilişkileri hakkında çıkan haberlerle ilgili bir soruya şu yanıtı vermişti:

“Meşru hükümetleri ve anayasal rejimleri devirmek için dış müdahaleye, demokratik olmayan yöntemlere başvurulmasına ve tek taraflı yaptırımlar uygulanmasına karşı olduğumuzu, diğer taraftan Venezuela ile ilgili sorunlara kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüme giden tek yolun anlamlı ve kapsayıcı diyalogdan geçtiğini bugüne kadar hep vurguladık.

Öte yandan özellikle ABD’nin Venezuela’ya yönelik tek taraflı kapsamlı yaptırımları nedeniyle, özel sektör ve kurumlarca alınan bazı kararlar ticari tercihler olup, bunlar Türkiye-Venezuela ikili resmi ilişkilerinden bağımsızdır.”