MUSTAFA ALİ MEHMET – HEPİMİZİN TÜRKLÜK HOCASI
Bu sene, 26 Ekimˊde Romanya Türkleriˊnin değerli Hocası ve dava adamı- Türkolog Mustafa Ali Mehmet hayata gözlerini yummuş, tüm soydaşlarımızı derin bir hüzne boğmuştu. Şüphesiz ki Hocamız bizlere Türklüğü en saf ve doğru haliyle anlatan ve öğreten isimlerin önde gelenlerindendir, böylece her birimizin kültürel değerlerimizi korumaya sınırsız katkısı olmuş, Romanyaˊda yaşayan her Türk ailesinin büyüğü- yol gösteren ferdi olmuştur.
Birinci dünya savaşı sonrasında tüm dünya değerlerinin ve düzenlerinin dinamik olarak değişiminin yaşandığı bir dönemde- 1924 yılında o zamanlar Romen toprakları olan Pazarcık Sancağında bir Türk ailesinin oğlu- Mustafa dünyaya geliyordu. O bir tek anne ve babasının değil, tüm Türk toplumunun hayırlı evladı olacaktı. İlkokuldan hemen sonra, muallim olma hayali ile 1937-1945 senelerinde Mecidiye Medresesiˊnde öğrenimine devam etmiştir. Bu dönemde geçimini sağlamak için, ağır koşullarda çalışarak eğitim hayatını sürdürmüş ve mezun olmuştur. Sonrasında ise tüm öğrendiklerini ufak soydaşlarıyla paylaşmak maksadıyla, Dobrucaˊdaki farklı Türk Okullarında öğretmenlik ve müdürlük yapmıştır.
Öğrenme ve ilim sahibi olma arzusu ile 1950ˊde Bükreşteki Felsefe Fakültesiˊnin sınavını kazanmış, 1954ˊte de önde gelen mezunlarından olmayı başarmıştır. Bu arada, eski Türkçeˊyi nadir tanıyanlardan olduğundan dolayı, eski Osmanlı tarihi kaynaklarına yansıyan Romen tarihini keşfetmek ve Romen tarihine bu bölümleri kazandırmak amaçlı , Romanya Bilim Akademisi Mustafa Ali Mehmet hocanın bilgisine başvurmuştur. Bunu hem kendini geliştirmek hem de tarihin saf ve objektif bir şekilde tanınmasında vazgeçilemez bir fırsat olduğunu anlamış, tereddüt etmeden kaynakların tercümesini sağlamıştır.
Bu projedeki üstün başarısı, Romen Tarih Enstitüsüˊnün Türkolog Oryentalist görevi ile taçlandırılmış, gelecek çalışmaların her iki halk için önem ve anlamını tasdik etmiştir. Bunun akabinde, 1965 senesinde henüz kurulan Güney Doğu Avrupa Enstitüsüˊnde araştırmalarına devam etti ve bir sene sonra İstanbulˊa gitmiş, arşivleri dikkatle inceleyip ve Romen tarihiyle alakalı olan kısımlarını tercüme ederek kazandırma görevine üstenmiştir.
Araştırmaları sonucunda edindiği bilgileri 1966 da yazmaya başladığı Türklerin Tarihi, dönemin siyasi durumundan kaynaklanan sebeplerle anca 1976 da yayınlanmıştır ve büyük ses getirmiştir. Bu eserin yüksek tarihi bilgi kalitesi ve tarafsız anlatımı, komunist döneminde de olsa basılmasına ve tanıtılmasına mani olunamamıştır. Bu başyapıt değerindeki eserinde Mustafa Ali Mehmet, bir dönem Balkanlardaki Osmanlı hakimiyetini vurgulamış, Osmanlı himayesinin bu coğrafya da bulunan toprakların korunmasındaki şüphesiz rolünü ve böylece Romanya dahil olmak üzere gelecekteki ülkelerin sınırlarını olumlu etkilediğini tarihi yazılar ve kaynaklarla ispat etmiştir.
Küçükleri unutmayıp, Dil ve Edebiyatˊlarını tanıyıp anlamaları için, çalışmaktan asla yorulmayan usanmayan Mustafa Ali Mehmet Hocamız 1.inci sınıftan 8.inci sınıfa kadar Türkçe ders kitabı yazan 2 kişiden biridir. Ayrıca, manevi değerleri olmadan bir toplumun kimliği hakkında bahsedilemediğinin kanaatinde olan büyük Türkolog, Kurˊan-ı Kerimˊin Romence mealini yayınlayarak, Romanyaˊda yaşayan Türk soydaşlarımızın dinlerini daha kolay anlamasına ve Romenlerin İslam dininin presiplerini tanımasında da önemli katkıda bulunmuştur.
Kendini topluma ve kültürel değerlerimize adayan bir birey olarak, en büyük hayali: tüm soydaşlarımızın buluşma noktası olacak bir derneğin ve saf Türkçe yazılmış bir gazetenin kurulmasıydı, 1989 devriminden az süre sonra gerçek oldu.
Bir tek kültürel ve akademik yönleriyle değil, aynı zamanda 1956 da Ayşe Hanımla beraber kurduğu aile hayatında da hem eş, hem baba olarak, onu tanıyan herkes için daima bir model teşkil etmiştir. 26 Kasım 2020’de aramızdan ayrılarak üyesi olduğu büyük Türklük ailesi ve ilim yollarını aydınlattığı tüm gençleri yasa boğmuştur, ancak geride bıraktığı öğretmen ve yol açan figürü ve hayatı boyunca dik, kararlı ve merhametli duruşu, soyut kavramları yenecek güçtedir.
Bu yıl, Aralık ayının 14’ünde Hocamız 96 yaşını dolduracaktı, ancak kutlamak değil, kendilerini doğum gününde rahmetle anmak nasip olmuştur… Mustafa Ali Mehmet Hocayı anlatmaya maalesef kelimeler güçsüz kalır, bunu en iyi de onu tanıyanlar bilir. Mustafa isminin anlamını başarıyla temsil etmiş, öğrenmeye ve öğretmeye aşık, tam bir seçilmiş kişi niteliğinde hayatını ve çalışmalarını sürdürmüştür. Romanyaˊda yaşayan tüm Türk toplumu böylesine mesleki ve ahlaki değerleri yüksek bir birey ile daima gurur duydu ve duyacaktır, Mustafa Ali Mehmet Hocamızı unutmadı, unutmayacaktır!
Okuduğunuz yazı, Mustafa Ali Mehmet Hocamızın kıymetli ailesi tarafından onaylanmıştır. Sağladıkları destek için sonsuz teşekkürler!
Hazırlayan: Dr. Hayat MEMİŞ
Kardiyoloji Uzmanı, Şair
Romanya Demokrat Türk Birliği- Bükreş Şubesi, Gençlik Kolları Üyesi
Bilgi kaynakları:
Değerli Mustafa Ali Mehmet Hocamızla ve aiesi ile sohbetler
ʺTürklerin Tarihiʺ, Mustafa Ali Mehmet
TRT Avaz Türk Dünyasının Enleri programı
