Komünizmin öteki yüzü ya da Tel Örgüler Ardındaki Romanya – 8

Hazırlayan: I. Kılıç.- Gazete Balkan Arşivi

NADİA’NIN HAYAT ÖYKÜSÜNDEN KIRINTILAR

Dünyaca ünlü ve tanınmış Jimnastikçi Nadia Comaneci hiçbir zaman bu açıklamaları yapmadıysa, bir sebebi vardır. Ama başarısının arkasında, acı dolu trajik bir yaşam var. Öyle ki, Nadia’nın unutmaya çalıştığı şeyleri, onunla birlikte bunları yaşayanlar bu olayları gizleyemiyorlar.

Işte Nadia Comaneci’in dramı:

Nadia Comaneci antrenörü’nden bıkmıştı. Ona kötü dvaranıyordu. Eski jimnastik şampiyonu olan Emilia Eberle, korkusunu yenerek 30 sene sonra Bela ve Martha Karoly adlı eşleri ve aynı zamanda antrenörleri hakkında konuşmaya karar verdi. Bu eşler hem onun hem de Nadia’nın antrenörleriydi.

Nadia, Romanya’nın jimnastik Tanrıça’sı olmasına rağmen, bu eşler ona farklı davranmadılar. Aynı muammeleyi gösterdiler. Kötü şekilde dayaklar, rejimli ve ölçüyle verilen yemekler, eli iltihaplı olmasına rağmen yarışmalara katılamasını izin verdiler. Montreal’deki Nadia’nın aldığı on üzerinden 10 notu bu acıları gizliyordu.

Emilia bütün bunlar için “bir nevi içini dökmek” diyor:

“Nadia, Bela ve eşinden aldığı bütün yumrukları veya tokatları hatırlıyor ama bunlardan bahsetmiyor. Nadia’nın onlarla hala ortak noktaları var. Nadia ve onlar şu an Amarika’dalar ve aynı branşta yani jimnastik alanında çalışıyorlar. Dost değiller ve birbirlerinden uzaklar.

Yemek verilmemesi yanında başka tür cezalar da vardı. Mesela, Nadia, antrenörü olan Bela’nın korkusundan, “kullanılmamış bir tuvalette üç gün boyu gizli kaldı” diyor olimpik arkadaşı Rodica Dunca.

Bütün yediği dayakların ardından, birgün, Nadia Deva şehrindeki antrenmandan kaçtı. İlk defa İstihbarat onu trende buldu. Eve gitmek istiyordu ama bırakmadılar geriye Deva’ya getirdiler.

İkinci kaçışı da başarılı olamadı. Yine hiç gözünü kapatmayan İstihbarat onu foklör sanatçısı Benone Sinulescu’nun evinde buldu.

Nadia, kaçışın bir faydası olmadığını anlayınca, Deva’da, Karoly ailesiyle antrenman yapmayı reddetti. O zaman, Federasyon onu Bükreş’e aldı ve bir sene George Gorgoi adında başka bir antrenörle çalıştı.

Nadia Comaneci’in başarısı ona daha iyi imkanlar tanıması yerine, Martha ve Bela Karoly eşlerinin kıskançlıkları ile başbaşa bıraktı. Çavuşesku, başarısına hayran kalarak, 1976’da, Nadia’ya, “Sosiyalist İşçiler Kahramanı” ünvanı vermişti. Bu ünvan büyük bir organizasyon yapılarak verilmiş. Elbette, Karoly Bela, buna kıskandı. Ona antrenör olarak sadece, “I. Sınıf İş” Madalyası verilmişti.

Bela’nın kıskançlığı o kadar ileriye gitti ki, Amerika’da yarışmalardayken, Nadia hakkında rapor hazırlayarak, hırsızlık yaptığını idda ediyor:

“ Amerika’da, Nadia makinelere giderek, para çıkartıyordu. Nasıl bilmiyorum, anlayamadım. Ekmekle çıkartıyordu. Onu ve Teodora adlı arkadaşıyla birlikte bu işi yaptıklarında otelde yakaladım” diyor.

Bütün suçlamalarına rağmen İstihbarat uyumuyordu. Karoly Bela’nın para düşkünlüğü olduğunu anlamıştı. Sporcular’ın hakkından alıp, kendi cebine koyuyordu. Uluslararası yarışmaları düzenleyen kişilerden, para alıp kendi keyfine göre sporculara az miktarlar veriyordu. Bu olayı yine Emilia açıklıyor: “ Hatırlıyorum, Amerika’ya gitmiştik ve sadece birkaç gösteri yapacaktık. 10 bin dolar diye bir anlaşmaları vardı. Bizlere verilen para ise, işimizi düzgün hatasız yaptığımızda 125 dolar, dengemizi kaybettiğimizde 100 dolar ve düştüğümüz takdirde 25 dolardı.”  

Komünistler bu tür olayların kokusunu alınca Bela’yı cezalandırma kararı almışlar. Ama Bela bunu hissetti ve valiz dolu parasıyla Amerika’da saklandı.

Eğer Emilia Eberle yediği dayakları yüzünden trenin önüne atlamak istediyse, Nadia’nın intihar olayı kafasından geçmedi değil.

Bir akşam, Nadia deterjan içtiği için acil hastanesine götürüldü. Nadia, Komünist bir ülkenin spor starıydı ve İstihbarat buna göre dikkatli davranıyordu. Nadia, Komünist Romanya’da en çok dosyaları bulunan kişiydi. Özel hayatına ve aşklarına da karışıyorlardı.        

Şubat 1981’de, İstihbarat Şef’in kişisel emrine göre, Devlet Bakanı Tudor Postelnicu’ya Kanadalı birini araştırıp, raporunda şunları yazıyor: “Ştefan Fiedorec adlı Kanada vatandaşı ile Nadia Comaneci’nin evlenme kararını rapor ediyoruz:

Şu ana kadar Nadia’nın bu kişiyi tanıdığına dair herhangi bilgimiz yoktur. Kanada vatandaşının neleri planladığına dair bilgimiz de yok. Tek bildiğimiz şey, Nadia’nın ünlü olmasından dolayı yabancı memleketlerdeki gençlerden evlenme teklifleri geldiğini öğrendik. 1981’de Ocak ayı sonunda, bu tür mektupların sayısının 3 bine ulaştığını öğrendik. Nadia’ya sorduk ve bunları emeklilik hayatında okumak için sakladığını söyledi.”

Rapor edilenleri göz önünde bulundurarak, İstihbarat yeni bir karar almıştı ve buna göre de, artık evlenme teklifi mektupla gelirse, bunların okunmasını ve Nadia’ya iletilmemesini ön görmüşlerdi.

Nadia’nın yabancı kişilerle evlenme gibi istekleri aklından çıkratması çalışmalarının başlatılması ve ülke sevgisine yönelik beyin yıkama kararı uygun görülmüştü.

Sonunda İstihbarat’ın korkusu gerçekleşti. 1996’da, Nadia Amerikalı Bart Conner ile evlendi. Bunu 1976’dan beri tanıyordu. Bu arada Nadia Romanya’dan ihtilalden iki hafta önce kaçmayı başarmıştı. Nasıl mı?

Bu sorunun cevabını ve bu olayın perde arkasını, yarınki bölümde bekleyiniz..