HAMDİ YILMAZ & Profesyoneller üzerine küresel çalışmalar
Daha önce yaptığım derlemeleri yorumlayan görüşlerimi tekrarlayacağım. Önemli ve gerekli görüşleri tekrarlamanın yararı var.
Şimdilerde ise küresel ölçekte CEO’lar ön planda, bizde pek yapılmasa da küresel çapta pek çok ilmi çalışma yapılarak sonuç çıkarılmaya çalışılıyor.
Mesela bundan 8 yıl kadar önce Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Halk Radyosu, bir şirketteki yeniliğin CEO’nun yaşıyla yakından ilişkili olduğunu gösteren bir makale yayınlamıştı.
Makale, Pennsylvania Üniversitesi ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde Amerikalı iktisatçılar tarafından yürütülen araştırmalara dayanıyordu. Bulguları, yüzlerce ABD şirketinin yöneticilerinin yaşı ile yenilikçi fikirlerin uygulanması arasında güçlü bir bağ olduğu yönündeydi. Sonuç olarak da “CEO, ne kadar genç olursa o kadar cesur olur” tezini önümüze koyuyordu.
Yaşlı CEO’lar firmaların gelişimine çok daha fazla yatırım yapmış olmaları nedeniyle firmayı kendi çocukları olarak görüyor ve büyük değişikliklerden korkuyorlardı. Öte yandan genç yöneticiler, karar verirken öznel değiller ve etki yaratmayı amaçlayan daha cüretkâr, radikal önerilerde bulunuyorlardı.
Bu makalenin yayınlandığı dönemde Romanya’daki 100 büyük firma CEO’sunun büyük çoğunluğu 45-55 yaş aralığındaydı. En genci ise 32 yaşındaydı.
Bu tip yayınlar karar vericiler üzerinde elbette olumlu veya olumsuz etki yapıyor.
Mesela 2013 yılında, hipo.ro adlı bir internet sitesi Romanya’daki en büyük 100 şirketin CEO’ları üzerinde bir araştırma yapmıştı. CEO’lar genelde ketum insanlardır. Laf yerine iş ürettikleri için çok fazla konuşmazlar.
Buradan hareketle hipo.ro sadece kamuya açık alanlardaki bilgileri derleyerek elde ettiği verileri paylaşıyordu.
Bu verilere göre Romanya’daki en büyük 100 şirketin CEO’larından yarıdan fazlası yani yüzde 52’si yabancıydı. Yüzde 48’i Rumen’di.
CEO’ların 55’inin uzmanlık alanı dağılımı ise bitirdikleri fakültelere göre şöyleydi: Mühendislik 21, Ekonomi 11, Yönetim 5, Matematik 4, Bilgisayarlar 4, Hukuk 3, Fizik 2, Elektronik 2, Sibernetik 2.
Şaşırtıcı sonuçlardan biri de bu CEO’ların fakülte ve ardından gelen kariyerlerine bakıldığında ekonomi değil mühendislik birinci sıradaydı:
Teknik yüzde 48, Ekonomik yüzde 31, İnsan kaynakları yüzde 7 ve diğerleri yüzde 14.
Mesela o yıllardaki Samsung Electronics’in CEO’su Young Lak Jung, Sanat Fakültesi’nden mezun olduktan sonra iktisat alanında uzmanlaşmıştı. JT International’ın CEO’su Charlie Cunningham-Reid de müzik üzerine çalışıyor ve bu onu dünyanın en büyük tütün şirketlerinden birini başarıyla yönetmekten alıkoymuyor.
Bu nedenle, CEO’ların edindiği beceri ve yetenekleri nasıl kullandıkları ve bunları çalıştıkları sektöre nasıl çevirdiklerinin çok önemli olduğu görülüyordu.
Çeşitli durumlara uyum sağlama ve engellerin üstesinden gelme yeteneği, tamamlanmış çalışmalara bakılmaksızın her alanda esastı.
Bu değerlendirmenin yapıldığı 2013 yılında Romanya’daki ilk 100 firma CEO’larının arasında sadece 5 kadın vardı.
***
Konu uzun.
Biz, Gazete Balkan’ın Cuma (21 Mayıs) günü akşam yapılacak Romanya’daki 16. Yılı etkinliği vesilesi ile Türkiye Cumhuriyeti’nin yetiştirdiği küresel ölçekte Türk Profesyonellerini ön plana çıkartarak, onların sayılarının çoğalmasına vesile olması dileği ile dikkat çekmeye çalıştık.
