Avrupa’da şoför kıtlığı

* Birleşik Krallık 100 bin şoför arıyor, Romanya 45 bin şoför aradığını daha önce duyurmuştu

18 aylık Covid süresi boyunca dükkanları kapalı kaldıktan sonra sosyal hayatın vazgeçilmezleri olan barların sahipleri ve İskoç halkı normale dönüşün hayalini kuruyorlardı ancak İskoç Lisanslı Ticaret Birliği direktörü Colin Wilkinson’a göre ise buldukları şey hayal değil bir kâbus oldu.

Birkleşik Krallık’ta 9 Ağustos’tan bu yana yeniden açılan barlar son birkaç gündür büyük tedarikçilerden bira fıçıları ve şişeler sipariş ediyorlar ama sorunlarla karşılaşıyorlar: Mallar gelmiyor, teslimatlar erteleniyor veya iptal ediliyor. Şimdiye kadar yaşanan iptallerin oranı yüzde 75 civarında. Bu da sektörde paniğe neden oldu.

Mor-Rioghain Group gece kulübü ve restoran zincirinin direktörü Gavin Stevenson Glasgow Live’a şunları söyledi: “Perşembe günü saat 16:00’da bana ertesi gün Heineken firması bana teslimat olmayacağını ve başka bir teslimat planının da öngörülmediğini söylediler. Düşünebiliyor musunuz? Son 18 ayda üstlendiğimiz borçları ödemek için gerçek bir şansımız olduğunda, bira fabrikası endüstrinin hayatta kalmasını sağlamak için yapması gerekeni yapmıyor.”

TALEP YÜKSEK AMA İŞÇİ SORUNU VAR

Duruma ilişkin birkaç sorun var. Birincisi biranın içindeki karbondioksit (CO2) kıtlığı sorunu. İkinci sorun bir anda yüksek talep.

Son ve en önemli sorun ise tedarik. Bütün bu alkolü taşımak için ağır vasıtalara ihtiyaç var ve onları sürmek için belli kriterleri karşılayan sürücüler olmak zorunda.

Ne var ki, bu insan gücü eksikliği pandemiden değil, Brexit’ten kaynaklanıyor. Brexit sonrası ülkede 90 bin şoför gereksiz hale geleceklerini düşünerek sektörü terk etti veya Avrupa’nın başka yerlerine giderek orada çalışmaya başladılar.

İskoçya’da bir gece kulübünün sahibi olan Donald MacLeod, yerel basına verdiği röportajda sektörün tedarik sorunlarıyla başa çıkamadığını doğruluyor.

İNGİLTERE’NİN ŞU AN 100 BİN ŞOFÖRE İHTİYACI VAR

İngiltere’nin şu an 100 bin kamyon şoförüne ihtiyaç duyuyor. Büyük bir İngiliz lojistik şirketi, hükümetten bu mesleği “İngiltere’nin kıtlık listesine” koymasını isteyen bir mektup yazdı. Bu, Avrupa Birliği’nden sürücülerin işe alınmasını kolaylaştıracak.

TAVUK SEKTÖRÜNÜ DE VURDU

Brexit nedeniyle ülkede kıtlığı çekilen bir başka şey de tavuk oldu. İngiltere’de en çok tüketilen hayvan olan tavuk konusunda da sıkıntı yaşamaya başladı.

Olay, 12 Ağustos’ta kızarmış tavuklarıyla ünlü Amerikan fast-food zinciri KFC’nin bazı yemeklerin eksik olabileceğini açıklamasıyla başladı. “Son haftalarda aksama oldu” şeklinde sosyal medya hesabından açıklama yapan zincir sorunun ne olduğunu belirtmezken 17 Ağustos salı günü bu kez kızarmış tavuğu ile ünlü bir başka Güney Afrika zinciri olan Nando’s da toplam dört yüzü aşkın restoranın yaklaşık 50’sini kapatmak zorunda kaldığını duyurdu.

Nando’s bu kadar çok sayıda şubeyi kapatma nedenini de ülkenin her yerinde artık kendisine kümes hayvanları tedarik edilmemesi olarak açıkladı. Bunun da aynı şekilde tavuk olmamasıyla değil, tedarik zincirindeki aksamayla ilgili olduğu öğrenildi. Bu konuda özellikle “insan gücü sıkıntısı ve Covid’in neden olduğu izolasyondan” bahsediliyor.

DOĞU AVRUPALILAR İNGİLTERE’YE GERİ GİTMİYOR

Covid’in neden olduğu sıkıntılar mevcutken Brexit meseleleri daha da karmaşık hale getirmiş durumda. Doğu Avrupa ülkelerinden gelmiş olan birçok kişi ​​gıda fabrikalarında çalışıyor.

Salgının başlangıcında, iş yerleri kapatıldığı için birçoğu ülkesine dönmek zorunda kaldı. Tahminler değişiyor ancak bu şekilde 500 bin ila 1,3 milyon arasında çalışanın İngiltere’yi terk ettiği düşünülüyor. Kaçının geri dönebildiği ise bilinmiyor.

SEKTÖRDEKİ POZİSYONLARIN YÜZDE 16’SI BOŞTA

Birleşik Krallık 1 Ocak’ta Avrupa Birliği’nden ayrıldığından artık bir Avrupalıların da çalışma iznine ihtiyacı var. Britanya Tavuk Birliği’nin verilerine göre sektördeki işlerin yüzde 16’sı şu an hala doldurulmamış durumda çünkü getirilen yeni göçmenlik sistemi kapsamında çalışma vizesine hak kazanamayacak kadar düşük maaş veriliyor.

Verilen maaşlar her ne kadar doğu ülkelerine kıyasla yüksek olsa da İngiltere’de gerekli standartları karşılamadığı düşünülüyor.

ROMANYA 45 BİN SÜRÜCÜ ARADIĞINI DUYURMUŞTU

Bu yılın bahar aylarında İtalyan basını “Romanya Asya ülkelerinden ağır vasıta sürücüsü toplayacak” başlıklı haber yapmıştı.

İtalyan basını Romanya’nın 45 bin ağır vasıta sürücüsüne ihtiyacı olduğunu duyurmuştu.

Gazete Balkan’da 15 Mart 2021 tarihinde yer alan habere göre İtalyan basını, AB’de ağır vasıta sürücü sıkıntısı ve üye devletler tarafından alınan tedbirler hakkında yazılar yazarken, 45.000 sürücü sıkıntısı çeken Romanya’nın Moldova Cumhuriyeti, Macaristan, Hindistan, Filipinler ve Nepal’den işe alım yaptığına dikkat çekiyor.

Trasportoeuropa.it sitesinde yer alan habere göre yakın zamana kadar AB ülkelerinin kamyon sürücüsü ihtiyacını karşılayan Romanya şimdi aynı konuda kendisi sıkıntı çekiyor.

Bugün Romanya’da 45 bin sürücü açığı var (ülkede toplam 305 bin ehliyetli kişi var) ve hükümet, Birlik dışında işe alınmaları için bir 2019 programı uyguluyor.

Polonya, halihazırda yaklaşık 60.000 endüstriyel araç sürücüsü getirdiği komşu ülke Ukrayna’ya bakarken, Romanya daha da doğuya, yani Hindistan, Filipinler ve Nepal’e doğru gidiyor.

Asya ülkelerinde, birçoğu Orta Doğu’da kullandığı için uluslararası ağır vasıta kullanma tecrübesine sahip sürücüler var. Ancak ehliyet yeterli değildir, çünkü Avrupa Birliği’nde kamyon sürmek için mesleki yeterlilik kartının kurs ve sınav yoluyla alınması gerekir.

Romanya Hükümeti dil sorunlarını çözmeyi amaçlasa da henüz girişim başlatılmadı

Romanya dahil her ülke kendi dilinde kurslar ve sınavlar düzenleyerek bir yabancı için yabancı dil engelini aşmaya çalışıyor.

Ancak Romanya hükümeti, CQC sınavına dünya çapında en yaygın kullanılan iki dil olan hem İngilizce hem de İspanyolca ile girmeyi planlıyor.

İtalyan basını, bu yıl başlamış olması gereken ancak hakkında hiçbir şey bilinmeyen, muhtemelen Covid-19 salgını nedeniyle ertelenen bir girişim olduğunu belirtiyor. Ancak acil durum sona erdiğinde buna devam edilebilir.

Bu arada Romanya, dili paylaştığı komşu ülke Moldova Cumhuriyeti’nden de sürücüler çekiyor. İtalyan basınına göre sadece Kasım 2019’da Ulaştırma Bakanlığının (Romanya Karayolu Otoritesi) yetkili makamı, çoğunluğu Moldova Cumhuriyeti’nden olmak üzere AB üyesi olmayan vatandaşlara binin üzerinde yeterlilik sertifikası vermiştir.

Romanya’nın bu kez Avrupa toplumundan baktığı bir diğer ülke ise Macaristan. Bu durumda, daha yüksek bir ehliyet almak için yerel işsizlere bir katkı değerlendirilir ve CQC ile karayolu taşımacılığı derneği Untrr, Hükümetten 20 bin kişilik bu katkıyı sağlamak için bir tahsis talebinde bulunmuştur. Dernek ayrıca kamyonu sürebilmek için yaş sınırının 21’den 18’e düşürülmesi çağrısında bulunuyor.

IRU ANKETİ

Transmedya’da 19 Mart 2021 tarihinde yayınlanan bir haberde ise şoför sorunu şöyle dile getirilmişti:

Türkiye’de yaşanan sürücü kıtlığı, Avrupa’da daha ağır hissediliyor ve gelecekte firmalar bu konuda daha da zorlanacak. IRU’nun her yıl yaptığı “Yıllık Sürücü Sıkıntısı Anketi” sonuçlarına göre 2021 yılında sürücü bulmak çok daha zor olacak. 20’den fazla ülkeden 800 karayolu taşımacılığı şirketini araştıran IRU, sürücü eksikliğinin en Avrasya’da görüldüğünü ve yüzde 20 açık olduğunu tespit etti. Çin’de ise bu açık yüzde 4 civarında gerçekleşti. Diğer ülkelerde sürücü sıkıntısı salgın nedeniyle 2019 yılına göre azaldı. Avrupa’da, geçen yıl kamyon şoförü açığı yüzde 24’ten 2020 yılında yüzde 7’ye düştü. Ancak ulaştırma şirketleri, ekonomiler düzeldikçe ve ulaşım hizmetlerine olan talep arttıkça 2021’de sürücü eksikliklerinin yeniden artacağını tahmin ediyor. Avrupalı ​​şirketler bu yıl sürücü sayısında yüzde 17’lik bir eksiklik bekliyorlar. Bu açığın Meksika’da yüzde 18, Türkiye’de yüzde 20, Rusya’da yüzde 24 ve Özbekistan’da neredeyse üçte birine ulaşması bekleniyor.

(Euronews / Gazete Balkan)