Bulgaristan ve Romanya neden COVID görevinde başarısız oldu?
*İki Balkan ülkesi, blok genelinde en düşük aşılama oranlarına sahip ve epidemiyolojik durum yeniden kontrolden çıkıyor
İki Balkan ülkesi, blok genelinde en düşük aşılama oranlarına sahip ve epidemiyolojik durum yeniden kontrolden çıkıyor. Sofya ve Bükreş’teki muhabirlerimiz, her iki ülkenin de salgınla mücadelede başarısız olmasının ardındaki nedenleri analiz ediyor.
İKNA OLMAMIŞ BULGAR DOKTORLARIN ROLÜ
Bulgaristan, geçen ay COVID-19 ile ilişkili ölümler açısından AB’de ikinci sırada ve aşılama açısından sonuncu sırada yer aldı. Bulgarların yalnızca yüzde 21’i virüse karşı tam aşılı.
Uzmanlar EURACTIV.bg’ye durumun pratisyen hekimlerden, kurumların tepkisinden ve Bulgarların yalan haberlere duyarlılığından kaynaklandığını söyledi.
Önemli sayıda pratisyen hekim, kronik hastalığı olan kişilerin aşılanmamasını tavsiye ederken, Batı Avrupa’da ilk önce bu kişiler aşılanmıştır. Ünlü Bulgar bulaşıcı hastalık uzmanı Atanas Mangarov, pandeminin başlangıcından beri virüsü küçümsüyor ve COVID aşılarına karşı çıkıyor. Bu bir güvensizlik ortamı yarattı.
Epidemiyolog Hristiana Batselova, “Aşılarla ilgilenen doktorların çoğunu eğitemedik. 2020 yazında tıp uzmanları için hedefli bir kampanya yürütme anı kaçırıldı” dedi.
Batselova, “Bulgaristan’da kaç doktorun aşıların nasıl çalıştığını anlamamasına şaşırdım. Tıp uzmanları kendilerini aşılamaktan korktular ve sonunda hastalarını reddettiler” şeklinde konuştu.
Bulgar Tıp Birliği’ne göre, Bulgar doktorların yaklaşık yüzde 70’i aşılanıyor, bu AB’deki en düşük seviyelerden biri.
Batselova, “İlk olarak, bazı pratisyen hekimler birçok insanı aşılamayı reddetti. Güvensizlik daha sonra yalan haberlerle derinleşti. Siyasileri suçlamayı bırakmanın zamanı geldi. Yanlış seçimlerimiz için sürekli başkalarını suçlayamayız” diye ekledi.
Tanınmış tıp avukatı Maria Sharkova, Bulgaristan’da aşı tereddütünün yeni bir fenomen olmadığı yorumunu yaptı.
Sharkova, “Sahte haberler, siyasi belirsizliğin verimli zemininde ve bir dizi seçimde büyüyerek aşı tereddütüne katkıda bulundu. Farklı partilerden birkaç kişi aşıyı yüksek sesle desteklerken, siyasi liderler sessiz kaldı, hatta seçmen desteğini kazanmak için aşı karşıtı söylemler kullandı.
Tıp doktorları tarafından yayılan yalan haberlere karşı hala kurumsal bir tepki yok. Medya, sahte haberleri yayan, fikir tartışmalarının çoğulculuğunu çağıran belirli uzmanlara zemin sağlıyor” dedi.
Sağlık bakanı tarafından atanan Uzman Konseylerinin bazı üyeleri bile, uluslararası meslek birlikleri tarafından sağlananlarla doğrudan çelişen tavsiyeler yazdı. Örneğin, hamile kadınların veya önümüzdeki altı ay içinde hamile kalmayı planlayanların aşılanmasını önermediler.
RUMEN POLİTİKACILAR PANDEMİYİ BİTİRMEK İÇİN ACELE ETTİ
Son birkaç hafta içinde, Romanya’daki koronavirüs enfeksiyonlarının sayısı aniden yükseldi ve ölüm sayısı da bunu izledi. Geçen hafta, Romanya dünya çapında en yüksek ölüm oranlarından birini kaydetti ve güç durumdaki sağlık sistemi üzerindeki yükün bir kısmını hafifletmek için AB yardımına başvurdu.
Doktorlar ve politikacılar, COVID-19 aşılarının düşük düzeyde piyasaya sürülmesi için dezenformasyon kampanyalarını ve aşı şüpheciliğini suçladılar, ancak bu durumun arkasındaki nedenler daha çeşitli.
Rumenlerin devlet yetkililerine karşı uzun bir güvensizlik geçmişi var ve aşı kampanyasının yönetimi bu sorunu çözmek için hiçbir şey yapmadı.
Kampanyanın başına bir ordu doktoru atandı. Aslında ordu Romanya’daki en güvenilir kurumlardan biri olduğu için bu hareket başlangıçta yardımcı olabilirdi. Halkla ilişkiler uzmanlarına göre sağlık bakanlığı devre dışı bırakıldı ve iletişim zayıftı.
Ayrıca, yaz başında aşı kampanyası aksarken, üst düzey yetkililer pandeminin bittiğini ilan etti ve aşı kampanyası başarılı kabul edildi.
Romanya, aşılama hedeflerine ulaşmaktan uzak olmasına rağmen kısıtlamaları kaldıran ilk AB ülkesi oldu. İlk olarak, hükümet Eylül ayı sonuna kadar 10 milyon kişiyi aşılamak için bir hedef belirledi ve ardından 1 Haziran’a kadar aşılanmış beş milyon kişi olmak üzere orta bir hedef belirledi.
Ancak Mayıs ayında, rakamlar hala hedeften çok uzakken, Başkan Klaus Iohannis ve Başbakan Florin Citu kısıtlamaları kaldırmaya başladı. Citu daha sonra amacının belirli sayıda insanı aşılamak değil, pandemiyi yenmek olduğunu söyledi.
Başkan Klaus Iohannis Haziran ayında yaptığı açıklamada, “Kampanya bir başarıydı, pandemiyi fiilen durdurduk” dedi. Aşı alım oranlarını çok düşük seviyelerde tutan enfeksiyon sayısının azalmasıyla günlük olarak uygulanan zaten düşük doz sayısını haklı çıkardı.
Enfeksiyon sayısı arttıkça Eylül ayında ve özellikle Ekim ayında aşı merkezlerindeki kuyruklar yeniden ortaya çıktı, yeni kısıtlamalar ve bazı faaliyetler için yeşil geçişin zorunlu hale getirilmesi olasılığı konuşuldu.
(Krassen Nikolov | EURACTIV.bg, Bogdan Neagu | EURACTIV.ro)
