HAMDİ YILMAZ & Romanya ekonomisi ile ilgili 2022 tahminleri
Kapitalizmin Kâbe’si konumundaki Uluslararası Para Fonu (IMF), 2022 yılına kadar küresel ekonomilerde yüzde 4,4’lük bir artış öngörüyor.
Küresel salgının 2022’de sonunun geleceği tahmin ediliyor. Bu durum sanayileşmiş ülkeler için olumlu bulunuyor. Hükümetler geçen yılın ortasından beri iyimserliklerini sürdürüyor. Ancak yeni salgın dalgasının ortaya çıkması beraberinde bazı düzeltmeleri de getiriyor.
Bu durumda bu yıl Romanya ekonomisi nasıl olacak?
Romanya Başbakanı Nicolae Ciucă hükümeti 2022 için yüzde 4,6 oranında ekonomik büyüme öngörüyor.
Öte yandan Romen basınında yer alan bilgilere göre Merkezi Cluj-Napoca’da bulunan ve Ömer Tetik’in CEO’luğunu yaptığı Romanya’nın en büyük bankası Banca Transilvania, Ciuca hükümetinin yüzde 4,6’lık büyüme öngörüsünün aksine 2022’de ekonominin yüzde 5,2 büyüyeceğini ve GSYİH’nın 2021’de 240 milyar avroya iken bu yıl 266 milyara ulaşacağını tahmin ediyor.
Ancak aynı şehirdeki Babeş Bolyai Üniversitesi profesörleri Banca Transilvania kadar cömert değiller. Hatta Hükümet hedefinin de altında yüzde 3,7’lik bir ekonomik büyüme tahmininde bulunuyorlar.
ENFLASYON VE YOKSULLUK ARTIYOR
Deneyimli gazeteci Marius Ghilezan’ın aktardığına göre Romanya Ulusal Bankası (BNR) Yönetim Kurulu’nun tahmini, enflasyonun Haziran 2022’de yüzde 7,9’dan yüzde 8,6’ya çıkacağı ve artmaya devam edeceği şeklinde.
“Hükümetin ve halkın milyarları çarçur ettiği 2008 yılına benzer yüzde 8,6’lık bir enflasyon. 2008’de yüzde 10,25 faiz oranı. Şimdiyse enflasyon oranı 2008 ile aynı olmakla birlikte BNR’nin para politikası kararına göre, ticari bankaların borç aldığı faiz oranları yıllık yüzde 2 ila yüzde 2,5 arasında düşük bir seviyede.
Bu, kredili 1.8 milyon Rumen için kredi oranlarının daha pahalı olmayacağı, sadece katlanılabilir seviyelerde olacağı anlamına geliyor.”
ROMANYA’IN RESMİ
Adevarul gazetesi yazarı Ciprian İftimoaei, “AB’nin en fakir ülkesi hangisidir?” sorusunun çoğunluk tarafından “Romanya mı Bulgaristan mı” sorusu ile karşılandığını hatırlattıktan sonra, bu soruya tarafsız bir cevap için (politik-ideolojik yaklaşımlardan ayrı olarak), Dünya Bankası, Eurostat ve Ulusal İstatistik Enstitüsü (INS) tarafından sağlanan istatistiksel verilerin, yoksulluk veya sosyal dışlanma durumunu ortaya koyduğunu söylüyor.
İftimoaei şöyle özetliyor:
“Ülkemiz nüfus bakımından Avrupa Birliği’nde 6’ıncı, yüzölçümü bakımından 9’uncu ve GSYİH’da 14’üncü sırada yer almaktadır.
Ekonomik- Sosyal Araştırmalar ve Tahminler Derneği (ASPES) Başkanı Dr. Constantin Boştină’ya göre, bizi AB’de ilk iki sıraya yerleştiren Karadeniz’dekiler de dahil olmak üzere doğal gaz kaynaklarımız olmasına rağmen, ev içi ve endüstriyel tüketim için büyük miktarlarda doğal gaz ithalatı yapıyoruz.
Aynı zamanda, Romanya tarım alanı bazında Avrupa’da 8’inci sırada yer alırken, AB tarımsal üretiminin sadece yüzde 3,8’ini karşılayarak, tarımsal potansiyele sahip ve tarımsal gıda ürünlerinde ticaret açığı yaratan az sayıdaki ülkeden biri konumunda.
Tarım ve Kırsal Kalkınma Bakanlığı (MADR) verilerine göre, Romanya’nın tarım-gıda ürünleri alanındaki ticaret açığı 2021 yılının ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31 artarak 1,27 milyar Euro oldu.
Bu tarımsal açık, paradoksal olarak Romanya’nın mısır, buğday, ayçiçeği üretiminde Avrupa düzeyinde 1. veya 2. sırada yer aldığı koşullarda kroniktir. Tahıl üretimimizin çoğu, depolama ve işleme kapasitesinin yetersizliği nedeniyle ihraç edilirken, dondurulmuş ekmek, yemeklik yağ, et ve diğer tarımsal gıda ürünlerini ithal ediyoruz.
Bazı siyasi ve hükümet yetkilileri, diğer Avrupa ülkelerinin ekonomik performansıyla ilgili olarak, ‘kişi başına düşen GSYİH’ (kişi başına 11,520 Euro) göstergesi açısından ülkemizin ekonomik olarak büyüdüğünü iddia ederken, 27 üyeli AB içinde 26. sıradayız.
Ayrıca Romanya, ‘ortalama yaşam süresinde’, ‘bebek ölümlerinde’ son sırada. Okulu bırakma oranı yüzde 20’nin üzerinde, işlevsel cehalet- tanımlayıcı bir bakış açısıyla yaşam kalitesi resmini oluşturan istatistiksel göstergeler- oranı yüzde 40’ın üzerindedir.”
