HAMDİ YILMAZ & Romanya’da yabancı yatırımlar sorgulanıyor
Son üç günkü yazılarımızda Romanya’daki yabancı yatırımlarla ilgili son duruma dikkat çekerek, bu yılın ilk 2 ayında ülkeye 926 milyon Euro yabancı yatırım girdiğini, Yabancı Yatırımcılar Konseyi’nin (FİC) mayıs ayında yayınladığı rapora göre Romanya’da yabancı yatırımlar için hala niyet ve projelerin olduğunu gösteren işaretlerin bulunduğunu ve FİC anketine katılan mevcut yabancı yatırımcıların yüzde 40’ının yeni yatırım planlarının olduğunu aktararak; Rumen analist Cristian Felea’nın contributors.ro sitesinde yayınladığı, “Romanya’daki doğrudan yabancı yatırımların son bir yıldaki durumu. Savaşın etkisi” başlıklı analizinde “Romanya’nın, ekonomisinde reform yaparak dirençli hale gelmesi için kalıcı ve tutarlı bir yabancı yatırım akışına ihtiyacı var” şeklindeki sözlerine dikkat çekerek Alman BMW’nin Romanya’nın Oradea kentine 80 kilometre ötedeki Macaristan’ın Debrecen kentinde 1 milyar Euro’luk yatırım yaptığını, bu yatırımın da Oradea – Arad hattında tedarikçi firmaları yatırım için hareketlendirdiğini,
Ziare.com sitesindeki bilgilere göre de Amsterdam merkezli Envipco şirketinin Alba’nın Şebeş bölgesine PET geri dönüşüm makineleri üretecek olan yatırım için 2 milyon Euro tutarında yatırım yaptığını, Romanya’nın, pil üretiminde Avrupa yatırımları haritasında olmadığını, hükümetin, birkaç aşamada yaklaşık 1 milyar Euro tutarlı yatırımlara mal olabilecek teklifini sunan Alman pil üreticisi Varta ile istişarelerde bulunduğunu, Ekonomi ve Milli Eğitim Bakanlıklarının, geçtiğimiz hafta EIT InnoEnergy ile Romanya’nın Avrupa Piller İttifak Akademisi’ne erişimi için mutabakat zaptı imzaladıklarını, 2021 yazında, Avrupa’nın en büyük çelik çubuk ve özel çelik üreticilerinden biri olan İtalyan sanayi grubu AFV Beltrame’nin fizibilite çalışmasını tamamladığını
yaklaşık 500 milyon Euro’luk yatırım planı yaptığını,
Ekonomist Mircea Coşea’nın, “Askeri güç olacak iki ülke var- Polonya ve Romanya” dediğini, 13 il ve başkent Bükreş’te 1 milyar Euro’nun üzerinde doğrudan yabancı yatırım çeken bölgeler listesinde yer aldığını, ancak ülkede 200 milyon Euro’dan fazla doğrudan yabancı yatırım çekemeyen 10 ilin bulunduğunu, Dacia fabrikalarını içeren termal motorlara dayalı yeni otomobil bölümünün satılmasına karar verdiğini anlatmıştık.
Romanya’da stratejik sektörlerde yerli sermayenin yabancı sermaye ile olan rekabetini artırmanın önemi ile birlikte, stratejik sektörlerin neler olduğu, iş ortamına danışılmadan bu sektörlerin belirlenmemesi gerektiği konuşuluyor.
Concordia İşverenler Konfederasyonu genel müdürü Radu Burnete, kendisi ile yapılan röportajlarda; “Mevcut, örtüşen krizlerin arka planına karşı Romanya’daki yabancı yatırım hakkında ne düşünüyorsunuz?”, “Romanya’daki yabancı yatırımcının profilini değiştirmeye yardımcı olacak bir çerçeve oluşturmak için çaba göstermemiz gerekmez mi?”, “Romanya, düşük katma değerli sektörlerde Doğrudan Yabancı Yatırım (DYY) çekiyor; Romanya endüstrisindeki DYY stoklarının sadece yüzde 5’i, bölgedeki en düşük seviye olan yüksek teknolojik yoğunluğa sahip sektörlerdedir. Sizce bundan sonra ne yapılmalı? Ve paradigma değişiminin inisiyatifini kim almalı (Devlet, yerel yönetimler, özel sektör)?” gibi soruların muhatabı oluyor.
Yabancı yatırımcıların için öngörülebilirlik konusu çeşitli platformlarda ele alınıyor, bu nedenle Exxon’un kaynaklarını başka bir yere odaklandırmayı seçtiği belirtiliyor. Aynı platformlarda, “Romanya’nın küresel ölçekte küçük bir ülke olduğunu ve Çin’in yatırımcılara karşı tavrını kabul edemeyiz. Orada da bazılarının yatırımlarıyla sakinleştiğini görüyoruz. Uzun vadede yatırım yapan ciddi şirketleri çekmek istiyorsak, öngörülebilir bir çerçeveye sahip olmalıyız. Hızlı para kazanmak ve herhangi bir risk almak isteyenleri çekmek istiyorsak, o zaman hiçbir şeye ihtiyaç yoktur, ancak bizim için sonuçlar orantılı olacaktır.” deniliyor.
