HAMDİ YILMAZ & İskoçya’dan Çin’e viski hattı ve Romanya Türk iş dünyası
İskoçya’dan Çin’e viski hattı ve Romanya Türk iş dünyası
Önce Emekli Tümamiral Cem Gürdeniz’in Pazar günü denizhaber.com adresli internet sitesinde “İngiltere’nin jeopolitik kırılganlığı” başlıklı yazısından bir bölüm aktaralım:
“İSKOÇYA-ÇİN HATTI”
31 Ağustos 2022 tarihinde İskoçya’nın Greenock Ocean Terminalinden Çin’e 1 milyon şişe viski götürecek ilk Çin konteyner gemisi hareket etti. İskoçya ile Çin arasında doğrudan deniz ticaret bağını başlatan bu hamle yaşanırken Alman Genelkurmay Başkanlığı Güney Çin Denizine Alman savaş gemisi gönderileceğini deklare ediyordu. Ne büyük bir ikilem ki, ABD’nin doğu Avrupa’daki vekili ve vassalı Polonya da aynı günlerde Almanya’dan 1,5 trilyon dolarlık savaş tazminatı talep ediyordu. NATO’daki dayanışma ve Ukrayna krizi sonrası çıkar çatışmalarının bu kadar hızlı satıh yapmasını kimse beklemiyordu.”
BBC ise Gürdeniz’in aktardığı bu olayı 27 Ağustos’ta okurlarına “İlk doğrudan Çin-İskoçya nakliye rotası başlıyor” başlığı ile duyurdu. Temmuz ayında da böyle bir nakliye ile ilgili çeşitli haberler yayınlanmıştı.
Globaltimes.cn adresli Çin sitesi ise 29 Ağustos’ta, “Güzergah, Doğu Çin’in Zhejiang Eyaletindeki Ningbo-Zhoushan Limanı ile Güney Çin’in Guangdong Eyaletindeki Dongguan Limanı – Çin’deki iki büyük ihracat merkezi – İngiltere’nin Liverpool ve Greenock’u ile birleştiriyor.”
İngiliz viski firması 2019 yılında Çinli bir şirketle anlaşma yapıyor. Hatta, Çin’in İç Moğolistan bölgesinde bir viski fabrikası kurmak için harekete geçiyor ve bunun için gerekli ekipmanları Çin’e gönderiyor. İç Moğolistan ise Doğu Türkistan ile Pekin arasında kalan bölge.
Çin’in bu iki limanından ayrılan bir gemi 33 gün sonra İngiltere’nin Liverpol kentindeki limana ulaşıyor.
Bütün bunlar ne anlama geliyor derseniz, Gürdeniz’in İngiltere’nin denizlerdeki hakimiyetini yitirdiği, ABD’ye kaptırdığı şeklindeki bilinen tespitlerinden hareket edersek, yeni şekillenmeleri görmemiz gerekiyor.
İngiltere’nin AB’den ayrılışından sonra eski küresel gücüne kavuşma arzusunun kodlarını incelemek gerekiyor.
Bu çerçevede İngiltere- Romanya ilişkilerinin AB’den ayrılış sonrası gelişimini irdelemeliyiz.
Bu Romanya Türk iş dünyasına ne gibi avantajlar veya dezavantajlar getiriyor?
Romanya’da üretilen tekstil ürünleri eskiden Braila’da veya başka bölgelerde yüklenen TIR’lar eskiden doğrudan İngiltere’de açılırken şimdi iki tarafta yapılan gümrükleme işlemlerinin ne kadar zaman ve kaybına vesile oluyor?
“Yiğit düştüğü yerden ayağa kalkar” şeklindeki Türk atasözüne uygun olarak, İngiltere’nin ABD’ye kaptırdığı Polonya ve Romanya’ya sarılışının sonuçları neler olacak?
Romanya Türk iş dünyası açısından bu soruların cevabının aranması gerektiğini belirtmeliyiz.
Romanya’da üretip İngiltere’de satışı ile zengin olup İngiltere’de “Ünlüleri giydiren kişi” olarak ünlenen Cafer Mahiroğlu’nun bugün Türkiye’de etkin bir Televizyon kanalı sahibi oluşu Romanya’daki Türk iş dünyasının İngiltere ile olan ilişkilerine kayıtsız kalmamamız gerektiğine ciddi bir örnektir.
