Yurt dışı seçmen kütüğünün sorgulanma süresi
*Yurt dışı seçmen kütüğünün sorgulanması süresi 1 Nisan’da sona erecek
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi’ne katılacak parti sayısını açıkladı.
Seçime girme yeterliliği olan 36 siyasi partinin katılacağı bildirildi.
Oy verme işleminin 08.00’de başlayıp 17.00’de sona ereceği belirtildi.
YSK, seçimlere girecek siyasi partileri belirlemek üzere cumartesi sabah YSK binasında toplandı.
YSK Başkanı Ahmet Yener toplantı sonrasında kurulun aldığı kararları paylaştı.
Yener, “Bugün yaptığımız toplantıda 14 Mayıs’ta yapılacak olan milletvekilliği seçimine 36 siyasi partinin katılmaya hak kazandığı tespit edilmiştir” dedi.
Oy verme işleminin 08.00 – 17.00 arasında yapılacağını açıklayan Yener, bir oy sandığında kaç kişinin oy kullanacağı ve diğer konulara ilişkin açıklamaların daha sonra yapılacağını söyledi.
Seçime katılmaya hak kazanan siyasi partiler şöyle:
Adalet ve Birlik Partisi, Adalet Partisi, Adalet ve Kalkınma Partisi, Anavatan Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Büyük Türkiye Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Parti, Emek Partisi, Gelecek Partisi, Genç Parti, Güç Birliği Partisi, Hak ve Özgürlükler Partisi, Halkın Kurtuluş Partisi, Halkların Demokratik Partisi, Hür Dava Partisi, İYİ Parti, Memleket Partisi, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Milli Yol Partisi, Saadet Partisi, Sol Parti, Türkiye Değişim Partisi, Türkiye İşçi Partisi, Türkiye Komünist Hareketi, Türkiye Komünist Partisi, Vatan Partisi, Yeniden Refah Partisi, Yenilik Partisi, Yeni Türkiye Partisi, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi, Zafer Partisi.
TAKVİM NASIL İŞLEYECEK?
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda düzenlenen basın toplantısında konuşan Erdoğan, seçimlerin 14 Mayıs’ta yapılmasına ilişkin kararı imzalamıştı.
Karar, Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlanmış, YSK da iki aylık seçim takvimini belirlemek üzere toplanmıştı.
Yüksek Seçim Kurulu’nun, Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi’nin 14 Mayıs’ta yapılmasına, milletvekili adayı olmak isteyenlerin görevlerinden çekilme tarihine yönelik kararları, Resmi Gazete’de yayımlandı:
Seçime ittifak ile girecek partiler, 11-17 Mart arasında ittifak protokollerini YSK’ya teslim edecek.
Kamu görevlilerinin aday olabilmek için 16 Mart’a kadar görevlerinden ayrılmaları gerekiyor.
YSK, 21-26 Mart arası Cumhurbaşkanı adaylık başvurularını alacak.
22 Mart’ta, seçmen listeleri askıya çıkarılacak.
30 Mart’ta Cumhurbaşkanı adaylarının geçici listesi yayınlanacak.
1 Nisan’da Seçmen listeleri askıdan inecek, yurt dışı seçmen kütüğünün sorgulanması süresi sona erecek.
2 Nisan’da Cumhurbaşkanı adaylarının kesin listesi yayımlanacak.
8 -10 Nisan’da Milletvekili aday listeleri YSK’ya teslim edilecek.
9 Nisan’da İttifak ve siyasi partilerin oy pusulalarındaki yerleri belirlenecek.
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, seçimlerde oy kullanabilmek için yendi adres beyanlarının 17 Mart gece yarısına kadar yapılması gerektiğini duyurdu.
Depremden etkilenen 11 ilde milletvekili sayısı değişecek mi?
YSK, 31 Aralık 2022 tarihindeki nüfus sayımını esas alarak illerin çıkaracağı milletvekili sayılarını ilan etti. O nedenle depremden etkilenen illerde milletvekili sayısı değişmeyecek.
YSK’nın 2 Mart 2023’te ilan ettiği karara göre depremden etkilenen Adana 15, Şanlıurfa 14, Gaziantep 14, Diyarbakır 12, Hatay 11, Kahramanmaraş 8, Malatya 6, Adıyaman 5, Osmaniye 4, Kilis 2 milletvekili çıkaracak.
YSK’nın yürüttüğü çalışmaya göre, rakam ne kadar büyük olursa olsun göç veren illerin de, göç alan illerin de seçimlerde çıkaracağı milletvekili sayılarında bir değişiklik olmayacak.
DEPREMZEDELER NASIL OY KULLANACAK?
6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 11 ilde yaşayanlar, bulundukları illerden taşınmadılar ise YSK’nın belirleyeceği yerlerde, mevcut seçmen kütüklerine göre bulundukları illerin milletvekili ile cumhurbaşkanını belirlemek için oy kullanabilecek.
Çadır kentlerde ya da konteynerlerde kalan yurttaşlar için YSK’nın gerekli önlemleri almakla yükümlü. Başka illere taşınan yurttaşlar ise seçmen kütüklerini bulundukları illere taşıyabilecek ve oyları bu ilin milletvekili seçimi için geçerli olacak.
Örneğin, Hatay’dan Ankara’ya taşınan bir seçmen, taşındığı ilde oy kullanabilecek ancak oyları Ankara’daki milletvekilliği seçimi için geçerli olacak.
Cumhurbaşkanı nasıl seçilecek, ilk turda çoğunluk sağlanamazsa ikinci tur ne zaman yapılacak?
14 Mayıs’ta 28. Dönem Milletvekili Seçimi ile birlikte yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçiminde, adayın, oyların salt çoğunluğunun, yani en az yüzde 50 artı 1’inin oyunu alması gerekiyor.
İlk turda hiçbir aday gerekli çoğunluğu sağlayamazsa ikinci tur 28 Mayıs’ta yapılacak.
İkinci turda, ilk turda en çok oyu alan iki aday yarışacak ve geçerli oyların çoğunluğunu alan cumhurbaşkanı seçilecek.
Yeni seçim barajı nasıl uygulanacak, ittifaktaki partiler için seçim barajı nasıl hesaplanacak?
seçim oy verme işlemi
Siyasi partilerin milletvekili çıkarabilmesi için ya tek başına ülke seçim barajını geçmesi ya da bir ittifak içerisinde yer alması ve bu ittifakın toplam oyunun geçerli oylara göre belirlenmiş ülke barajını geçmesi gerekecek.
Geçen yıl yapılan yasal değişiklikle ülke barajı yüzde 7’ye çekildi.
İttifakla seçime girilmesi halinde, ittifakın toplam oylarının yüzde 7’yi geçmesi halinde, ittifak içinde yer alan siyasi partiler de barajı geçmiş sayılacak.
İttifak yapan partilerin milletvekili sayıları nasıl hesaplanacak?
6 Nisan 2022’de yürürlüğe giren seçim yasası değişikliği ile ittifakın barajı geçmesi koşuluyla, her bir siyasi partinin milletvekili sayısı, ittifakın aldığı toplam milletvekili sayısını, her partinin aldığı oy oranına göre dağıtılarak hesaplanacak.
Bu sistem, ittifak içinde yer alan oy oranı düşük siyasi partilerin daha az milletvekili çıkarması sonucunu doğurabilir.
2018 seçimlerinde ise ittifaka giren partilerin milletvekili sayısı, ittifakın toplam oyunun, partilerin bir seçim çevresinde aldığı oylara bölünmesiyle hesaplanıyordu.