Romanya gazı Avrupa’da heyecan yarattı

*Romanya gazının Almanya’ya satılacağı haberi, Almanya’nın yanı sıra Macaristan’ın bölgesel transit ülke olma heyecanı ile Polonya’nın pahalı gazdan kurtulma ümidini artırdı

Romanya’nın geçenlerde patron değiştiren Ziarul Financiar gazetesinden Bogdan Coiocaru’nun derlediği habere göre Reuters haber ajansının, Avusturyalı OMV grubuna ait OMV Petrom’un, Karadeniz’den çıkarılan doğalgazı devletleştirilen Alman şirketi Uniper’e, dolayısıyla Almanya’ya satacağı haberi, Almanya’da biraz heyecan yarattı. Ve bu anlaşılabilir bir durum, çünkü Rusya güvenilir bir enerji ortağı olmaktan çıktıktan sonra Romanya, Avrupa’nın en büyük ekonomisinin birçok yeni gaz kaynağından sadece biri olacak.

Ancak anlaşma Macaristan’da da dikkat çekti ve Macaristan’ın en çok okunan iş dünyası gazetesi Portfolio, yeni durumun ülke için önemli olumlu sonuçlar doğurabileceğini yazdı. Bunun nedeni, Neptun Deep çevresinden çıkarılan gazın Macaristan üzerinden Romanya’dan Almanya’ya nakledilmesinin muhtemel olmasıdır; bu da ülkenin bölgesel bir gaz merkezi olarak rolünü güçlendirecek. Rus gazının Ukrayna topraklarından geçen boru hatlarıyla Avrupa’ya geçişinin durdurulması bağlamında Macaristan’ın bu konuda daha büyük bir rol oynayacağından da bahsediliyor.

Macar haber sitesi Index.hu, son yıllarda Macaristan’ın Slovenya hariç tüm komşularıyla gaz ağları için ara bağlantılar inşa ettiğini ve bu durumun 2023’te imzalanan ikili bir anlaşma sayesinde düzeltilmesinin beklendiğini yazıyor. Şu anda Rus gazı Avrupa’ya yalnızca AB ağlarına bağlantısı Sırbistan-Macaristan sınırından sağlanan TürkAkım üzerinden taşınabiliyor.

Romanya’dan çıkarılan gazın Almanya’ya gidebileceği haberi Polonya’da da dikkat çekti. Bölgenin en büyük ekonomi gazetesi Rzeczpospolita, bir analizin başlığında şöyle yazıyor: “Avrupa Birliği tedarikçisini değiştiriyor. Rus gazı yerine Romanya gazı”. Rzeczpospolita, yeterince dikkatli bakarsanız AB’nin ihtiyaç duyduğu gazların AB’de bulunabileceğini belirtiyor. Polonya gazetesi, bunun, Rusya’nın şantajı nedeniyle Avrupa’nın Rus yakıtından zorla ayrılmasının bir başka olumlu yönü olduğunu yazıyor.

Polonya, Rus gazından kurtulmak isteyen ilk AB ülkesiydi ve bu doğrultusundaki ilk adımı, Rusya’nın Ukrayna’nın işgaline hazırlık aşaması olan Avrupa’da bir enerji krizi başlatmasından önce de atmıştı.

Bunun sonucu Polonya artık kendi gaz boru hattı aracılığıyla Norveç denizlerindeki gaz yataklarına bağlı. Ancak bu proje, Rusya’nın Almanya ve Birlik içindeki bazı devletler için ana gaz kaynağı olduğu dönemde çok pahalı ve ekonomik açıdan sürdürülemez olarak görülüyordu. Almanya’da, Alman Financial Times gazetesi Handelsblatt, dikkatleri Uniper’e çekmek için Romanya’nın gaz hikayesini kullanıyor ve birkaç yıl önce krizin vurduğu şirketin durumunun artık istikrara kavuştuğunu yazıyor.

Ancak şirket hâlâ büyük zorluklarla karşı karşıya ve bu zorlukların ortasındayken şirket yeni bir gaz tedarik anlaşmasına giriyor. Handelsblatt, Almanya’nın OMV Petrom ile yapılan sözleşme yoluyla Romanya’dan geçen yıl ithal edilen doğalgazın yüzde 1,5’ine eşdeğer miktarda gaz alacağını hesapladı.

Karadeniz gaz haberleriyle ilgisi olmayan spiegel.de adresli haber portalından, geleceğin elektrik piyasasının karanlık veya rüzgârsız günler için yedek mekanizmalara ihtiyaç duyması nedeniyle büyük şirketlerin ve konsorsiyumların Almanya’daki yeni enerji piyasasının şeklini etkilemeye çalıştıkları öğrenilebilir. Özellikle RWE ve Uniper şirketleri bu yönde lobi faaliyetleri yürütüyor.

Portföy, Reuters’in adını vermediği kaynaklara dayanarak yazdığı OMV Petrom ile Uniper arasındaki anlaşmada öngörülen gaz hacminin, Almanya’nın gaz arzının güvenliği sorununu tek başına çözmeyeceğini belirtiyor.

Ancak bu önemli bir adım çünkü tedarik yollarını daha da çeşitlendiriyor ve kısmen Rusya’dan boru hatlarıyla ihraç edilen gazın yerini alıyor. Portfolio’ya göre anlaşma iki açıdan önemli. İlk olarak, gazın Romanya’nın Karadeniz’deki sularından çıkarılacağı yönündeki on yıllık beklentileri, daha sonra ise gazın Macaristan üzerinden taşınması açısından beklentilerini destekliyor.

2023-2024 enerji sezonunda Macaristan’ın Romanya’dan net gaz ithalatı 1,8 milyar m3 olarak gerçekleşti. OMV Petrom-Uniper anlaşması muhtemelen hacmi artıracak. Ve eğer bu gerçekleşirse, Avusturya ile Mosonmagyaróvár ara bağlantısının muhtemelen her iki yönde de akışa izin verecek şekilde değiştirilmesi gerekecek, böylece gaz Macaristan’dan Avusturya’ya ve ardından Almanya’ya gidebilecek. Şu anda Macaristan’dan Avusturya’ya gaz ihracatı için izin verilen ara bağlantı kapasitesi yetersizdir.

Macaristan ağının Avusturya’ya kadar genişletilmesi başarılı olmazsa, Slovakya üzerinden Balassagyarmat üzerinden ve yalnızca oradan Avusturya’ya kadar başka bir rota mümkün. Ayrı bir gelişmede Index.hu, ismini vermeden bir enerji piyasası tüccarına atıfta bulunarak, sektördeki yeni paradigmanın, Avrupa’ya giden Rus gazının artık Ukrayna’dan geçmediğini ve dolaylı olarak transit güzergahı üzerindeki bir ülke olan Slovakya’dan bile geçmediğini yazıyor. Bu durum Macaristan’ın gaz taşıma sisteminin değerini üç katına çıkardı. Böylece Macaristan’ın “bölge şampiyonu” olma şansı doğdu.

0 Paylaşımlar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir