Mehmet Fuat ERGÜN & ORUCUN BİLİMSELLİĞİ
Bundan önceki ” Neden Oruç Tutuyorum”. Köşe yazımda orucun faydalarını yazmıştım.
İlme, bilimselliğe önem veren biri olarak bu konuda yapay zeka dahil tekrar oruç hakkında bilgilerimi gözden geçirdim.
RAMAZAN ORUCUNUN BİLİMSEL FAYDALARI:
Metabolizmayı Destekler: Oruç, insülin hassasiyetini artırır ve kan şekeri seviyelerini dengeleyerek tip 2 diyabet riskini azaltabilir.
Hücre Onarımı ve Otofaji: Uzun süre açlık, vücudun hasarlı hücreleri yok edip yenileme süreci olan otofajiyi aktive eder. Bu, yaşlanmayı geciktirebilir ve bazı hastalık risklerini azaltabilir.
İltihabı Azaltır: Düzenli oruç, vücutta kronik inflamasyonu azaltabilir. Bu da kalp hastalıkları ve bazı kanser türleri gibi hastalıklara karşı koruma sağlar.
Beyin Sağlığı: BDNF (Beyin Türevi Nörotrofik Faktör) adlı proteini artırarak sinir hücrelerini korur ve Alzheimer gibi nörolojik hastalıklara karşı direnç sağlayabilir.
Kalp Sağlığı: Oruç, kolesterol seviyelerini ve tansiyonu düzenlemeye yardımcı olabilir.
Kilo Kontrolü: Oruç, kalori alımını sınırlayarak yağ yakımını artırır ve sağlıklı kilo kaybını destekler.
Bağışıklık Sistemi: Oruç sırasında vücut savunma sistemlerini yenileyerek bağışıklık sistemini güçlendirebilir.
Yukardaki yedi maddeyle ilgili, oruç ve aralıklı açlığı ispatlayan önemli bilimsel makaleler, kaynaklar şu şekilde:
Otofaji ve Hücresel Temizlik
– Yoshinori Ohsumi, 2016 Nobel Tıp Ödülü’nü otofaji üzerine yaptığı çalışmalarla kazandı. Oruç sırasında hücrelerin kendini temizleme ve yenileme mekanizmaları aktive oluyor.
– Makale: “Autophagy and Human Health” – Annual Review of Physiology (2018)
İnsülin Duyarlılığı ve Diyabet Üzerine Etkisi
– New England Journal of Medicine (2019), “Effects of Intermittent Fasting on Health, Aging, and Disease” adlı derleme, orucun diyabet riskini azalttığını ve insülin duyarlılığını artırdığını gösteriyor.
Beyin Sağlığı
– Mark Mattson’ın çalışmaları, orucun BDNF hormonunu artırarak hafıza, öğrenme ve beyin sağlığını güçlendirdiğini kanıtladı.
– Makale: “Energy intake, meal frequency, and health: a neurobiological perspective” – Annual Review of Nutrition (2005)
Kalp ve Damar Sağlığı
– Cell Metabolism (2015) dergisinde yayımlanan bir araştırma, orucun tansiyonu düşürdüğünü, iyi kolesterolü artırdığını ve kalp hastalığı risk faktörlerini azalttığını gösteriyor.
Bağışıklık Sistemi ve Kanser
– Valter Longo’nun çalışmaları, orucun bağışıklık sistemini yenileyip bazı kanser türlerinin gelişimini yavaşlattığını buldu.
– Makale: “Fasting-mimicking diet and markers/risk factors for aging, diabetes, cancer, and cardiovascular disease” – Science Translational Medicine (2017)
Ramazan öncesi ve Ramazan sonrası oruçlu kişilerde yapılan bilimsel testlerin sonuçlarıda şu şekilde:
1. Ramazan Oruçlarının Metabolik Etkileri (2012, İran)
Katılımcılar: 50 sağlıklı yetişkin.
Süre: 30 gün Ramazan boyunca takip.
Sonuç:
LDL (kötü kolesterol) düşüşü.
HDL (iyi kolesterol) artışı.
Trigliserid seviyelerinde azalma.
Hafif kilo kaybı (ortalama 1.5-3 kg).
Kan şekeri seviyelerinde denge sağlandı.
2. Ramazan ve Oksidatif Stres Üzerine Etkisi (2011, Türkiye)
Katılımcılar: 40 kişi.
Süre: Ramazan boyunca baştan sona ölçümler.
Sonuç:
Serbest radikal ve oksidatif stres seviyelerinde ciddi azalma.
Antioksidan savunma mekanizmaları güçlendi.
Bu da yaşlanma karşıtı ve bağışıklık güçlendirici etki sağladı.
3. Psikolojik Etkiler Üzerine Çalışma (2014, Suudi Arabistan)
Katılımcılar: 60 kişi.
Süre: Ramazan öncesi ve sonrası değerlendirme.
Sonuç:
Daha az stres, depresyon ve anksiyete bildirildi.
Uyku düzeninde iyileşmeler gözlemlendi.
Manevi tatminin genel psikolojiyi olumlu etkilediği saptandı.
4. Bağışıklık Sistemi Üzerine Etkiler (2019, Mısır)
Katılımcılar: 80 kişi.
Sonuç:
Beyaz kan hücrelerinde artış.
İnflamasyon (iltihaplanma) belirteçlerinde düşüş.
Vücudun savunma sisteminin güçlendiği görüldü.
Genel Bilimsel Sonuçlar:
Ramazan orucu:
Metabolizmayı dengeliyor.
Kalp sağlığını destekliyor.
Bağışıklığı güçlendiriyor.
Psikolojik rahatlama ve stres yönetimi sağlıyor.
