Nitelikli 4 göçmenden biri Almanya’yı terk etmeyi düşünüyor

*Almanya’da yayımlanan yeni bir araştırmaya göre her dört göçmenden biri ülkeden ayrılmayı düşünüyor

Yarı resmi Alman Haber Ajansı DW’nin haberine göre Almanya’da yaşayan nitelikli her dört göçmenden biri Almanya’dan ayrılmayı düşünüyor.

“Göçmenler Almanya’yı neden terk ediyor?” başlıklı haber aynen şöyle:

“Gitmek mi kalmak mı? Almanya’da bu soru, son dönemde pek çok göçmenin aklında. Peki, gitmeyi seçenler neden hayalleriyle geldikleri bu ülkeden hayal kırıklıklarıyla ayrılıyor?

‘Almanya’ya gelmeme neden olan hiçbir şey artık yoktu ve bir noktada şöyle düşündüm: ‘Yeter artık! Eğer bir gün olur da çocuklarım olursa, onların bu ülkede büyümesini istemiyorum.’

Soyadını vermek istemeyen Giannis N., henüz 18 yaşındayken Yunanistan’ın Samos adasından inşaat mühendisliği okumak üzere Almanya’ya gelmiş. Eşit fırsatlar ve sosyal adalet algısı, onu bu ülkeye çeken ana faktörler olmuş.

2020 yılında ise Almanya’da geçirdiği 16 yılın ardından elinde yüksek lisans diploması ve başarılı kariyer geçmişiyle ülkesine dönmeye karar vermiş.

DW’ye konuşan ve şu anda 39 yaşında olan Giannis N., Almanya’da ülkenin batısındaki Essen’de önce özel sektörde proje yöneticisi olarak çalıştığını, ardından kamu sektöründe görev aldığını ve köprüler inşa ettiğini, en sonunda da şansını serbest çalışan olarak denemeye karar verdiğini anlatıyor:

‘Orada bir hayat kurmak için her şeyi denedim ama bariyerlere çarpıp durdum.’

Yaşadıklarını konuşurken oldukça çarpıcı bir örnek geliyor aklına:

‘Bir inşaatta çalışıyordum ve müşteri 100 bin euronun üzerindeki son faturayı ödemeyi reddetti. Paramı istediğimde bana verdiği yanıt da şu oldu: ‘Senin burada, Almanya’da zengin olmana izin vermeyeceğim.’

Giannis, bunun yabancı kökenine duyulan açık tepkinin bir yansıması olduğunu söylüyor.

Sonunda ona ülkeyi terk etme kararı aldıran ise Almanya’da hiçbir zaman tam anlamıyla kabul görmeyeceğini fark etmesi olmuş. Ülkede her zaman “bir Yunan” olarak görüleceğini anlamış.

‘Önce üniversitede ‘tembel Yunan’ oluyorsun, sonra iş yerinde ‘yolsuz Yunan.’ Yani ben Yunan olmaktan gurur duyuyorum, ama bu zihniyet benim için zamanla toksik hale geldi’ diyor.

-Her dört göçmenden birinin aklında ‘gitmek’ var

Giannis N.’in bahsettiği bariyerler son dönemde yayımlanan bir araştırmada da göze çarpıyor.

İş gücü ve Meslek Araştırmaları Enstitüsü (IAB) tarafından yayımlanan ve 18 ila 65 yaşları arasında olan Almanya’ya göç etmiş 50 bin kişiyle yapılan ankete dayanan çalışmaya göre, her dört kişiden biri ülkeyi terk etmeyi düşünüyor.

Aralık 2024 ile Nisan 2025 arasında gerçekleştirilen anket, Almanya’yı terk etme olasılığı en yüksek grubun ülkenin halihazırda en çok ihtiyaç duyduğu yüksek eğitimli, başarılı ve iyi entegre olmuş kişiler olduğunu ortaya koydu.

Araştırmaya göre, Almanya’yı terk etme niyeti, “bireysel özellikler, sosyal entegrasyon, ekonomik nedenler ve toplum tarafından kabul görme algısının karmaşık etkileşiminin bir sonucu” olarak şekilleniyor.

Katılımcılar, Almanya’dan ayrılmak istemelerinin nedenleri arasında ailevi sebeplerin yanı sıra siyasi memnuniyetsizlik, yüksek vergiler ve bürokrasiyi de gösterdi.

-Toplumun çeperindeki ‘hayalet’ yaşam

İstanbullu 33 yaşındaki siber güvenlik mühendisi Utku Şen de Giannis’inkine benzer bir dışlanmışlık hissiyle üç yılın ardından Almanya’dan ayrılmış.

Berlin’deki ilk yılını “balayı” olarak tanımlayan Şen, daha sonra bu ülkede Almanca bilgisi yeterli olmayan biri için hayatın ne kadar zor olabileceğini fark ettiğini anlatıyor:

‘Bir Türk olarak her zaman ikinci sınıf vatandaş gibi hissettim. Alman toplumunun bir parçası olmak on yıllar alır diye düşündüm. Hatta belki de hiç olmayacaktı.’

Londra’ya taşınan Utku Şen, Almanya’nın yalnızca İngilizce konuşan profesyonellere karşı daha kapsayıcı ve anlayışlı olması gerektiği görüşünde.

Şen, Almanya’daki ayrımcılığı konu alan ve neredeyse yarım milyon izlenen bir YouTube videosu yayımladıktan kısa süre sonra Londra’ya taşınmış. Videoda Almanya’daki yaşamı, Bruce Willis’in “Altıncı His” filmindeki karakterine benzetiyor:

‘Dışarıda senin dışında bir hayat var ve sen kavanozdasın. Oraya ait değilsin. Oranın dışında hayalet gibi dolaşıyorsun. Ne diğer insanlar senin yaşadığının farkında ne de sen onlara temas edebiliyorsun.’

DW’ye konuşan Şen, yeni ülkesinde ise mutlu olduğunu söylüyor. Özellikle İngilizce iletişim kurabilmenin hayatını çok kolaylaştırdığını belirten genç mühendis, ‘Almanya’nın aksine İngilizler genellikle yabancılara ve farklı kültürlere daha açık. Bu da kendimi toplumun bir parçası gibi hissetmemi sağladı ve buraya olan sevgimi artırdı’ diyor.

-‘Daha soğuk biri olmaya başladım’

Bulgaristan’dan Kalina Velikova’ya göre, Almanya’da dili akıcı konuşmak bile her zaman engelleri ortadan kaldırmaya yetmiyor.

35 yaşındaki Velikova, Bonn’da geçirdiği 9 yıl boyunca sosyal hizmetler alanında okumuş ve daha sonra da bu alanda çalışmış. Ancak üniversite yıllarından itibaren dışlanmışlık hissini yaşamaya başladığını söylüyor; üstelik kusursuz Almanca konuşmasına rağmen.

‘İnsanların henüz bir öğrenciyken bile beni içlerine almalarının ne kadar uzun sürdüğünü hiç unutmayacağım. Bir gün biriyle sohbet ediyordum, ertesi gün aynı kişi o sohbet hiç olmamışcasına beni tanımıyormuş gibi davranıyordu. Benim geldiğim yerde asla böyle bir şey olmaz’ diyor.

Ülkesi Bulgaristan’a dönen Kalina Velikova, Almanya’daki yaşamının aksine burada hayatından memnun olduğunu söylüyor.

Zamanla bu yerleşik sosyal mesafe hissinin kendi karakterini de etkilemeye başladığını hissetmiş.

‘Daha soğuk biri olmaya başladım. Almanya’ya karşı bir tür alerji geliştiriyormuşum gibi hissettim ve bunu istemedim’ diyor.

Velikova, 2021’de Bonn’u terk edip Sofya’ya dönmüş. Şimdi orada proje yöneticisi olarak çalıştığını ve halinden memnun olduğunu söylüyor:

‘Elbette buradaki günlük hayatta da sıkıntılar yok değil. Ancak daha az kazanıp daha çok çalışmama rağmen genel olarak yaşam kalitem arttı.’”