HAMDİ YILMAZ -Kuşatılan Türk çelik sektörünün sancıları

*ABD ve Gümrük Birliği Anlaşmasına rağmen AB tarafından kıskaca alınan Türk çelik sektöründen sevindirici haber: Test ve analizleri artık kendisi yapacak

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği (AB) arasındaki çelik savaşlarında bedel ödemeye devam eden Türk çelik sektörü bir hamle daha yaparak artık kendi test ve analizlerini yapacak konuma geldi.

2018 yılında Türkiye’nin 168,1 milyar dolarlık ihracatının içerisinde çelik sektörünün payı 15 milyar 554 milyon dolarla yüzde 9,25 oldu.

Bu oranın ihraç edilen başka ürünlerde dolaylı kullanımı ile daha da yüksek olduğu biliniyor. (Örneğin yatak ihracatında yatak içerisinde kullanılan yayların dikkate alınmayışı, ürünün salt yatak olarak değerlendirilişi gibi)

TÜRKİYE YETERLİ DUYARLILIĞI GÖSTERMİYOR

27 yıldır Batı’da Türk üretici ve satıcılarla iç içe gazetecilk yapan biri olarak üzüldüğüm en önemli şeylerden birisi Türk çeliğinin sahipsizliğine şahit olmak oldu. Türkiye ile AB arasında yapılmış sözde Gümrük Birliği Anlaşmasına rağmen, söz konusu Türk çeliği olunca, hiç bir zaman anlaşmaya uyulmadı. Daha doğrusu AB uymadı.

İşin acı tarafı AB, karşısında bu konuda hiç bir zaman yeterli bir tepkiyi de bulmadı. 1996 yılından bu yana Türk çeliği ABD ile AB arasındaki çelik savaşlarında bedel ödeyen taraf oldu.

ABD, AB çeliğine fon koyunca, AB de döndü Türk çeliğine fon koydu, kota koydu. Anlaşmaya rağmen Türkiye’yi üçüncü ülke katagorisinde değerlendirdi.

TÜRK ÇELİĞİ VE ROMANYA

Kota konusunda en büyük sorunlardan birisi de Romanya’da yaşanıyor. Oysa Romanya, en fazla çelik ihracatı yaptığımız İtalya, ABD, İsrail ve İspanya’dan sonraki beşinci ülke.

Romanya’da bazı sektörlerdeki firmalar Türkiye’den alarak ara ürün olarak Romanya’da işlediği Türk çeliğini kota ve fonlardan kurtarmak için Türkiye’de işleyerek getirmeyi deneme girşiminde bulunuyorlar.

Ancak, bu seferde ‘Rantistan’a dönen Türkiye’deki arsa fiyatlarının pahalılığı ciddi bir engel olarak karşılarına dikiliyor.

İSTANBUL- BURSA VE KAYSERİ’DEKİ BELEDİYELERE ÇAĞRI

İstanbul, Bursa ve Kayseri’deki belediyeler Türk çelik ihracatının artmasında ciddi rol oynayabilirler. Bu belediyeler çelik hammaddesini yarı mamüle çevirerek ihraç etmek kaydı ile kurulacak mini işletmelere ucuz arsa temini sağlayabilirler. Başka destekler de verebilirler.

Derya’da damla kabilinden de olsa çalik ihracatının yanı sıra istihdam başta olmak üzere başka alanlardan da bu mini tesislerden fayda sağlanması mümkün.

ÇELİK SEKTÖRÜNDEN İYİ HABER

Bu karamsar tablodan sonra çelik sektöründen AA aracılığı ile gelen iyi bir haberle konuyu sonlandıralım:

Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Ertan, Türk firması MATİL A.Ş. sayesinde başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere 121 ülkede akredite, test ve analiz hizmeti olanağına sahip olduklarını bildirdi. 

Ertan, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye’nin 37,3 milyon ton çelik üretimiyle dünyada 8’inci sırada yer aldığını aktardı. 

2018 yılında 210 ülkeye 15 milyar 554 milyon dolarlık çelik ihraç ettiklerini vurgulayan Ertan, sektör açısından da Türk firması MATİL A.Ş’nin çok önemli bir görev üstlendiğini belirtti.

Firmanın, yurt dışında daha yüksek maliyetlerle yapılan test ve analizleri daha uygun şartlarda Türkiye’de yaptığı kaydeden Ertan, şu bilgileri verdi:

“Türk çelik sektörü yakın geçmişte test ve analizleri için yurt dışındaki laboratuvarlara her yıl milyonlarca dolar ödüyordu. MATİL A.Ş, çelik ürünlerinde dünyanın en önemli belgelendirme kuruluşlarından UK Cares’in İngiltere dışındaki tek yetkili test merkezi olma özelliği taşıyor. Türk firması MATİL A.Ş. sayesinde başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere 121 ülkede akredite, test ve analiz hizmeti alma olanağına sahip olduk.”

MATİL A.Ş. Proje ve İş Geliştirme Direktörü Fatih Şatır ise firmanın 2012’de İstanbul Teknik Üniversitesi Maslak Yerleşkesinde 1800 metrekare çalışma alanında kurulduğu kaydetti. 

2017’den bu yana UK Cares Yetkili Test Merkezi olarak faaliyetlerini sürdürdüklerini, 28 ülkenin çelik testlerini yapar hale geldiklerini belirten Şatır, “Çelik üreticilerinin akredite, test ve analizlerde yurt dışına bağımlılığını sona erdirdik.” ifadesini kullandı.

– 210 ülkeye ihracat

2017 yılında 11 milyar 430 milyon dolarlık çelik ihracatı gerçekleştiren sektör, geçen sene, en büyük pazar olan ABD’nin çifte kotasına rağmen  yüzde 36’lık artışına imza attı ve 15 milyar 554 milyon dolarlık dövizi Türkiye’ye kazandırdı. 

Halen 210 ülkeye ihracat yapan sektör, en fazla dış satımı İtalya, ABD, İsrail, İspanya, Romanya, Belçika, Almanya, İngiltere, Kanada ve Yemen’e gerçekleştirdi.