HAMDİ YILMAZ & “Patrik Bartholomeos bir sapkın”

Galati “Dunărea de Jos” Üniversitesi, Tarih, Felsefe ve İlahiyat Fakültesi profesörlerinden olan ve yirminci yüzyılda Ortodoks Kilisesi tarihi, uluslararası ilişkilerde din, Doğu Avrupa’nın yakın tarihi, komünizm tarihi alanlarındaki çalışmaları ile bilinen George Enache, Contributors.ro adlı internet sitesinde 27 Nisan 2022 tarihinde yazdığı “Putin, Patrik Kirill ve ‘Eşcinsel Teröristler’” başlıklı makalesinde şunları söylüyor:

“Din jeopolitiği” kavramının birbirini tamamlayan iki anlamı vardır: bir yandan, dini hedeflere ulaşmak için siyasi-askeri araçların kullanılmasıdır (belirli bir dini halka dayatmak, kutsal bir yeri fethetmek vb.). Öte yandan, jeopolitik hedeflere, güç birikimine ulaşmak için dini söylemin kullanımı ve insanların dini duygularının sömürülmesidir.

Aslında süregiden bir fenomende (olayda) bir arada var olan iki yönü birbirinden ayırmak hiç de kolay değil. Her zaman önce dini hedefleri gören insanlar olmuştur (ve olacaktır), diğerleri ise fırsatı siyasi hedeflere ulaşmak için kullanacaklardır.”

Yazar oldukça uzun makalesinde Doğu Avrupa ve Rus Ortodoks Kiliselerinin kendi aralarındaki mücadelelerini uzun uzadıya analiz ettikten sonra yazısını Ortodoks liderleri kast ederek, “Hepsi, Patrik Bartholomeos’u bir sapkın ve Patrik Kirill’i Ortodoks dünyasının gerçek lideri olarak görme eğilimindedir.” cümlesi ile bitiriyor.

Fener Rum Patriği Bartholomeos ile ilgili bu tespit bana aşağıdaki yazımı hatırlattı.

***

ZAMAN TÜNELİ: TARİH, 30 EKİM 2010

PATRİK BÜKREŞ RESEPSİYONU’NDA

Bükreş’te Cumhuriyet Bayramı Resepsiyonu bu yıl bir gün evvelinden yapıldı Aslında bizde her yıl iki resepsiyon olur. Birincisi vatandaş ve soydaşlarımıza, diğeri de Bükreş’teki yabancı misyon şeflerine yönelik olanı. 28 Ekim akşamı yapılan yabancı misyon şeflerine yönelik olanıydı.

Bu Cumhuriyet Bayramı benim Bükreş’te gördüğüm, daha doğrusu görmem gereken altıncı Cumhuriyet Bayramı kutlamasıydı. Sanırım 2006 ve 2007 yıllarındakilere dönemin şartları gereği katılamadım. Bu altı Bayramda yabancı misyon şeflerine yönelik olan resepsiyonların en kalabalık olanlarından biri 2008 yılında Gheorghe Hagi’nin katıldığı, diğeri de önceki gün akşam Fener Rum Patriği Bartholomeos’un katıldığı Cumhuriyet resepsiyonu oldu. Hatta bu yıl ilk defa soğuk havaya karşı Büyükelçilik bahçesine çadır kurularak, davetlilerin bir kısmı orada ağırlandı.

Fener Rum Patriği Bartholomeos, dün akşam da Çankaya’daki Cumhuriyet resepsiyonuna da katılmış olmalı. Bükreş’teyken davet edildiğini ve katılacağını söylüyordu.

Bartholomeos’u, bu resepsiyonlara götüren yol Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış’ın İstanbul’da verdiği yemekle başlamış. Bağış, Patrik ile Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu’nu tanıştırırmış. Söz Patriğin Romanya ziyaretine gelince Sinirlioğlu, “Benim eşim de Bükreş Büyükelçisi” demiş. Patrik de Bükreş ziyaretleri sırasında Hanımefendiyi de ziyaret etmek istediği arzusunu bildirmiş. Patrik bunları söylerken bir Cumhuriyet Bayramı resepsiyonuna da katılacağını hiç düşünmemiş tabi.

Romanya Ortadoks Kiliseler Birliği’nin misafiri olarak Bükreş’e gelen Fener Rum Patriği Bartholomeos, katıldığı Cumhuriyet Bayramı resepsiyonunda yabancı misyon şeflerinin yoğun ilgisi ile karşılandı. Koca koca adamlar ellerini öptü. Pek çok ülke Büyükelçisi Patrik Bartholomeos’un elini öpmek ya da sıkmak için kuyruğa girerek Büyükelçi Ayşe Sinirlioğlu tarafından tanıştırılmasını bekledi. Bunlardan biri Rusya Federasyonu, diğeri de Ermenistan Büyükelçileri idi.

Patrik, oldukça sakin, ne yaptığını ve nerede olduğunu bilen biri konumunu korurken, kendisi ile tanışmak isteyen pek çoğu heyecanını gizleyemedi. Hatta bazı kadınların Patrikle konuşurken heyecandan sesleri titredi. Patrik Askeri Ateşe ile tanışırken de, “Albayım ben 40’ıncı Piyade Alayında askerliğimi yaptım. Komutanımızda Selehattin Çetiner’di” dedi. Biliyorsunuz Çetiner, 12 Eylül darbesi sonrası İçişleri bakanlığı yapmış emekli bir korgeneral.